Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Piękna pogoda zachęca do wypadów w zielone miejsca. Tym razem wybór padł na Kraków. Odwiedziłem Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Statystycznie rzecz ujmując to mój 6 odwiedzony ogród botaniczny, a wliczając w statystykę typowe arboreta to 15 takie miejsce w Polsce. Lubię te przyrodnicze wypady. Każdy ogród leży w trochę innej mikrostrefie klimatycznej, każdy zarządca takiego miejsca ma swój pomysł na pozyskiwane i uprawiane gatunki. Za każdym razem spotykam i fotografuję inne taksony i odmiany drzew, które uzupełniają prowadzony przeze mnie Atlas Drzew. Wycieczki są też inspiracją do nowych wpisów tu na blogu i pełnią rolę edukacyjną. Tylko spotykając i obserwując drzewo na żywo jestem w stanie dobrze go opisać i nauczyć się go identyfikować.

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie założony został w 1783 roku. Jest  najstarszym z istniejącym w Polsce ogrodów botanicznych. Od ponad dwustu lat odgrywa dużą rolę w rozwoju nauki, edukacji i kultury, jako miejsce badań, obserwacji i inspiracji kompozycji ogrodowych. Leży w samym centrum Krakowa, 12 minut spacerkiem od dworca PKP Kraków Główny.

Ekspozycja przed wejściem do Arboretum


Mapa ogrodu botanicznego


Szklarnia


Drogowskazy


Pomnik Władysława Szafera


Fontanna


Pomnik Mariana Raciborskiego

Wybrany na ogród botaniczny teren o powierzchni około 2,5 ha był starym pałacowym parkiem usytuowanym w rekreacyjnej dzielnicy miasta - Wesołej. Park urządzono na wzór parków francuskich. Mimo późniejszych delikatnych zmian do dnia dzisiejszego zachował ten styl, jako jedyny w Krakowie. W latach 1786-1787 wybudowano pierwsze dwie szklarnie. Kolekcje roślin pod koniec XVIII wieku liczyły już około 3 000 taksonów. 

Po trzecim rozbiorze ogród znalazł się pod zarządem władz austriackich. W latach 1819-1825 powiększono obszar ogrodu do około 3,6 hektara. Nowy teren urządzono, jako park krajobrazowy typu angielskiego. Założenia kompozycyjne tego parku przetrwały do dnia dzisiejszego. Jest to obszar zwany Arboretum - rozciąga się za stawem w kierunku południowym. Z tamtego okresu pochodzi również brama wjazdowa zdobiona emblematami Uniwersytetu i Wolnego Miasta Krakowa. 

Największy rozkwit kolekcji roślin nastąpił w latach 50 i 60 XIX wieku. Dyrektorem był wówczas Ignacy Rafał Czerwiakowski, głównym ogrodnikiem wybitny podróżnik i kolekcjoner roślin Józef Warszewicz. On to z wypraw do Ameryki Południowej i Środkowej przywiózł kilka tysięcy egzotycznych roślin wzbogacając nimi ogród botaniczny. 

W 1913 roku jeden z najwybitniejszych polskich botaników Marian Raciborski w czasie swojej działalności w ogrodzie botanicznym przyczynił się do jego odnowy. Utworzył także Instytut Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego Od 1918 roku kierownictwo ogrodu objął uczeń Raciborskiego - uczony Władysław Szafer. Funkcję tą sprawował aż do 1961 roku. Był inicjatorem wielu inwestycji. Parokrotnie powiększył teren ogrodu, wybudował nowoczesne szklarnie i założył szereg kolekcji, które nadały ogrodowi dzisiejszy kształt.

W 1976 roku ogród został wpisany do rejestru zabytków, jako cenny obiekt prezentujący walory sztuki ogrodniczej i historii polskiej botaniki. Obecnie ogród zajmuje 9,6 ha.

Ogród botaniczny podzielony jest na 9 działów:

• dział systematyczny 
• dział genetyki roślin 
• dział ekologii kwiatów i morfologiczno-biologiczny
• dział roślin leczniczych 
• arboretum dział roślin wodnych i błotnych
• dział roślin skalnych i górskich 
• dział roślin ozdobnych 
• kolekcja roślin uprawianych w szklarniach 

Najstarszym drzewem w arboretum jest dąb szypułkowy, tak zwany dąb Jagielloński, niegdyś uznawany za okaz 500-letni. Ostatnie badania jednak wykazują, że ma ok 260 lat. Obwód to ponad 6 metrów.

Dąb Jagielloński

Ogród jest bardzo ładnie utrzymany. Widać ogrodników dbających o rośliny. Rośliny są podlewane. W ogrodzie są i duże, wiekowe drzewa, jak i młode nasadzenia. Co najważniejsze, jako miejsce edukacji, niemal każda roślina jest podpisana, etykiety są widoczne. 

Polecam to miejsce. Ogród nie jest duży - 2 godzinki wystarczą na podziwianie. Przy okazji pozdrawiam Pana Ogrodnika z Australii, bardzo miło było poznać i zadać kilka pytań. Dziękuję za odpowiedzi.

Pokażę teraz kilkanaście spotkanych tam gatunków drzew. Wiele z nich to prawdziwe perełki i rzadkości dendrologiczne. Wkrótce więcej zdjęć tych taksonów i ich opisy ukażą się na moim blogu.

Kuningamia chińska i kryptomeria japońska w odmianie 'Cristata'


Judaszowiec Griffitha


Wolemia szlachetna


Erytryna grzebieniasta


Rzewnia sina


Żółtodrzew amerykański


Aralia wyniosła


Lukrecja gładka


Irga Warda


Dąb dwubarwny


Lipa Moltkego


Leszczyna pośrednia


Mamutowiec olbrzymi


Brzoza niska


Jesion szerokolistny


Jarząb Mougeota


Suchodrzew mandżurski


Kasztanowiec chiński


Kolcosił bezszypułkowy


Głogownik Davida


Brzoza wiśniowa