środa, 30 listopada 2022

Drzewa, które długo utrzymują liście

Mamy ostatni dzień listopada, a jak sobie pospacerujemy po parkach, to zauważymy kilka gatunków drzew, które jeszcze utrzymują liście na gałązkach. Nic sobie nie robią z hasła "listopad - liść opadł" - wytrwają do grudnia. I nie chodzi mi tu o gatunki drzew, których liście wiszą aż do wiosny. Chodzi o takie drzewa z zielonymi, bądź przebarwionymi liśćmi na pniu. Takimi, które już powinny opaść.

Czy to takie dziwne? Trochę tak. Odnotowaliśmy już atak mrozu poniżej -6°C (piszę dla Polski Centralnej). Większość drzew już zgubiła liście. Zostały tylko te najwytrwalsze. Zaczyna się grudzień.

Które drzewo najdłużej utrzymuje liście?

Rekordzistkami są wierzby - głównie wierzba płacząca i wierzba mandżurska z poskręcanymi liśćmi. Długo wiszą też liście lipy srebrzystej szczególnie odmiany 'Brabant' i szerokolistnej. Zastanawiają niektóre brzozy brodawkowate i te odmiany 'Youngii' oraz 'Purpurea'. Nowością ostatnich lat jest grusza drobnoowocowa i ona bardzo długo nie gubi liści. Niektóre platany klonolistne też jeszcze posiadają część liści. Bardzo długo zielona jest robinia biała parasolowatej odmiany 'Umbraculifera'. Z topól późno gubi liście topola chińska. Warto też wspomnieć o wiązach z małymi liśćmi - wiąz drobnolistny i wiąz 'Jacqueline Hillier' też jeszcze mają liście. Dużo liści. 

Na koniec warto wspomnieć o rzadko występującym u nas wiązowcu zachodnim. Na początku grudnia miał jeszcze na gałązkach (tych dolnych) masy przywiędniętych, dotkniętych pierwszym przymrozkiem liści. Jako ostatnie drzewo liściaste podam jeszcze głóg Lavallego. On późno kwitnie wiosną, a teraz bardzo późno gubi swoje błyszczące liście.

Z drzew iglastych mamy naszego modrzewia europejskiego - żółtozłoty jeszcze nie pogubił wszystkich igieł. Ba - on zgubił niewiele igieł dotychczas.

Z wysokich krzewów zielone jeszcze są niektóre leszczyny pospolite, kolkwicje chińskie, derenie białe, szczyty górnych gałązek derenia świdwa o pomarszczonych liściach odmiany 'Compressa' i niektóre kaliny, pęcherznice oraz berberysy.

Grusza drobnoowocowa
Grusza drobnoowocowa

Wierzba płacząca
Wierzba płacząca

Platan klonolistny
Platan klonolistny

Brzoza brodawkowata
Brzoza brodawkowata

Kolkwicja chińska
Kolkwicja chińska

Kalina
Kalina

Brzoza 'Youngii'
Brzoza 'Youngii'

Brzoza 'Purpurea'
Brzoza 'Purpurea'

Modrzew europejski
Modrzew europejski

Robinia biała 'Umbraculifera'
Robinia biała 'Umbraculifera'

Wierzba mandżurska
Wierzba mandżurska

Wiąz 'Jacqueline Hillier'
Wiąz 'Jacqueline Hillier'

Wiąz drobnolistny
Wiąz drobnolistny

Lipa szerokolistna
Lipa szerokolistna

Głóg Lavallego
Głóg Lavallego

Wiązowiec zachodni
Wiązowiec zachodni

Leszczyna pospolita
Leszczyna pospolita

Dereń biały
Dereń biały

Dereń świdwa 'Compressa'
Dereń świdwa 'Compressa'

Berberys Thunberga
Berberys Thunberga

Zdaję sobie sprawę, że lista nie jest pełna. Będę ją jeszcze uzupełniał. A może od Was się dowiem o kolejnych gatunkach? Piszcie w komentarzach.

niedziela, 27 listopada 2022

Arboretum w Lądku Zdroju

Arboretum w Lądku Zdroju to najwyżej położone arboretum w Polsce. Leży na wysokości 475-500 metrów n.p.m. O tym parku ciężko jest znaleźć dużo informacji w literaturze czy w internecie. Toteż bardzo się ucieszyłem, że po odwiedzeniu tego arboretum otrzymałem na miejscu broszurę z interesującymi danymi. Porozmawiałem też z opiekunem dowiadując się więcej o tym pięknym miejscu.

Arboretum w Lądku Zdroju

Arboretum w Lądku Zdroju powstało w latach 1972-1974 na terenie lasów komunalnych nad potokiem Jadwiżanki w południowej części Sudetów Wschodnich u podnóża Gór Złotych. Początkowo powierzchnia arboretum wynosiła 0,64 ha, a później w 1973 roku powiększono ją o 1,39 ha usuwając starodrzew i pozostawiając tylko kilkusetletnie, pomnikowe drzewa gatunków dąb szypułkowy, sosna pospolita, jodła pospolita, buk pospolity. Dzięki nim udało się delikatnie złagodzić górski mikroklimat ogrodu. Wegetacja trwa tu krócej - od trzeciej dekady kwietnia do połowy października. Warunki są jednak w miarę korzystne dla rozwoju i uprawy roślin.

Pomysłodawcą założenia arboretum był mgr inż. Mieczysław Wilczkiewicz - pasjonat, leśnik, szkółkarz i miłośnik drzew. Bliskimi współpracownikami Wilczkiewicza, którzy przyczynili się do rozwoju arboretum, byli:

  • Józef Krzemień - przewodniczący Rady Miejskiej Lądek Zdrój
  • inż. Zdzisław Hutarz - Kierownik Obwodu Leśnego Lasu Komunalnych
  • Józef Kubies - gajowy, przyrodnik i opiekun arboretum przez pierwsze 22 lata do roku 1994.

Lasy na terenie których leży arboretum posiadają charakter wypoczynkowy. Są miejscem spacerów kuracjuszy wielu ośrodków rehabilitacyjnych znajdujących się w Lądku Zdroju oraz turystów. Teren jest pagórkowaty z urozmaiconą rzeźbą terenu poprzerywaną wieloma płynącymi strumykami wpadającymi do rzeki Białej Lądeckiej będącej dopływem Nysy Kłodzkiej.

Arboretum w Lądku Zdroju

czwartek, 24 listopada 2022

Białe korale w ogrodzie

Przyprószył śnieg - rośliny i ogrody zrobiły się białe. Mamy mały atak zimy. Żeby napisać w kontekście bieli postanowiłem rozprawić się z drzewami i krzewami o podobnych, białych, koralowych owocach. 

To wspaniałe zestawieni bieli z zielenią coraz częściej jest stosowane w naszych ogrodach. Na forach i grupach dyskusyjnych wrzucane są zdjęcia takich białych korali. I niestety często mylone są nazwy tych roślin.

Jakie mamy białe, koralowe owoce w ogrodzie?

Na myśl przychodzą mi takie drzewa i krzewy jak: śnieguliczka biała, dereń biały oraz pomarszczony, jarząb Koehnego i bardzo rzadko spotykany u nas jarząb kaszmirski. Czym się różnią i jak je zidentyfikować?

Śnieguliczka biała

Śnieguliczka biała (Symphoricarpos albus) to silnie rozrastający się na boki krzew o prosto wzniesionych gałęziach. Owoce białe, kuliste, gąbczaste i trujące. Skupione w owocostanach po kilka sztuk. Często wiszą na gałązkach przez całą zimę. Nadaje się do formowania żywopłotów, gdyż dobrze radzi sobie z częstym przycinaniem. Posiada kuzynkę o różowych owocach - śnieguliczkę koralową coraz częściej u nas sadzoną. Dzieciaki często wykorzystują owoce śnieguliczki do zabawy - strzelają przy zgnieceniu lub gdy rzuca się je o coś twardego.

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Dereń biały

Dereń biały (Cornus alba) to najczęściej spotykany krzew osiedlowy. Rośnie dużo wyżej niż śnieguliczka i ma większe, jajowate, charakterystycznie unerwione liście, które jesienią potrafią przebarwić się na purpurowe tony. Pędy intensywnie czerwone i błyszczące. Owoce białe, skupione w baldachogronach po kilkanaście sztuk. Również dobrze znosi przycinanie. Mocno rozrasta się na boki. Posiada wiele bardzo dekoracyjnych odmian.

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Dereń pomarszczony

Dereń pomarszczony (Cornus rugosa) jeszcze piękniej wygląda od derenia białego. Jego białe owoce kontrastują z czerwonymi łodyżkami. Jego liście początkowo zielone z jaśniejszym spodem, jesienią stają się purpurowofioletowe. Osiąga podobne rozmiary, co dereń biały. Moim zdaniem za rzadko spotykany w naszych przydomowych ogródkach. Mega urokliwa roślina. Rośnie do 2 metrów wysokości i mocno rozrasta się na boki.

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Dereń groniasty

Dereń groniasty (Cornus racemosa) jest podobny do derenia pomarszczonego. Jesienią jego liście przebarwiają się na czerwone tony. Małe, kuliste owoce są początkowo zielone, a na pocątku września stają się białe. Również posiadają czerwone szypułki. Rośnie najczęściej w formie wysokiego krzewu lub małego drzewka do 5 metrów wysokości. Pochodzi ze wschodnich wybrzeży Ameryki Północnej.

Jarząb Koehnego

Jarząb Koehnego (Sorbus koehneana) to drzewko do 4-5 metrów wysokości. Cechuje się bardzo powolnym wzrostem. Liście podobne do jarzębinowych ale dużo mniejsze. Owoce w postacie białych, wręcz perłowych korali. Zebrane po kilkanaście sztuk na jedne łodyżce. Jesienią posadzony do dobrym stanowisku potrafi się przebarwić na żółte, pomarańczowe i purpurowe tony. Jednak często bardzo szybko gubi liście. Coraz częściej stosowany przez zieleń miejską.

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Jarząb kaszmirski

Jarząb kaszmirski (Sorbus cashmeriana) to jeszcze rzadkość w Polsce. Drzewo rośnie do 5 metrów wysokości. Bardzo podobny z liści do naszej jarzębiny. Liście ma jednak większe od jarzębu Koehnego. Owoce są kuliste o śnieżnobiałej barwie. Nieco większe od owoców Koehnego.

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Białe korale w ogrodzie

Znacie jeszcze inne, białe owoce w ogrodzie? Piszcie w komentarzach.

wtorek, 15 listopada 2022

Duże liście leszczyny

Podczas jesiennych prac porządkowych w ogrodzie zastanowiły mnie duże opadłe liście. Chodzi o liście leszczyny - orzecha laskowego. Miały prawie 17 cm długości - dużo, jak na leszczynowe. 

Mam zwykłą pospolitą leszczynę i taką w odmianie czerwonolistnej ('Fuscorubra'). Po purpurowym ogonku liściowym widać, że to liść tej 'Fuscorubra'. Szybkie spojrzenie do góry na gałązki drzew i okazuje się, że faktycznie odmiana czerwonolistna ma statystycznie o ok. 20% większe liście pod koniec wegetacji niż leszczyna pospolita. To kolejna cecha ułatwiająca rozróżnienie tych leszczyn. Wiedzieliście?

Leszczyna pospolita czerwonolistna

Leszczyna pospolita czerwonolistna

Leszczyna pospolita czerwonolistna

Leszczyna pospolita czerwonolistna

Leszczyna pospolita czerwonolistna

Leszczyna pospolita czerwonolistna

Leszczyna pospolita czerwonolistna

poniedziałek, 14 listopada 2022

Rewitalizacja dendrarium Ludwika Młokosiewicza w Lagodechi w Gruzji

Dendrarium na terenie Obszarów Chroniących Przyrodę w Lagodechi w Gruzji zostało odnowione dzięki projektom „Rewitalizacja dendrarium Ludwika Młokosiewicza – etap pierwszy” oraz „Rewitalizacja dendrarium Ludwika Młokosiewicza – etap drugi” dofinansowanych z Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika” w ramach programu Polskie dziedzictwo kulturowe za granicą – wolontariat. Beneficjentem projektu jest Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce.

Rewitalizacja dendrarium Ludwika Młokosiewicza w Lagodechi w Gruzji

czwartek, 10 listopada 2022

Żelazowa Wola - jesienne przebarwienia w parku

W lipcu tego roku obiecałem przybliżyć rośliny w parku w Żelazowej Woli. Nie da się tego zrobić za jednym razem. To duży, bogaty i bardzo urozmaicony różnorodnymi gatunkami park. Taki był cel ich sadzenia i stworzenia tego parku - przypominać spacerującym o uniwersalnym wymiarze muzyki Fryderyka Chopina. 

Żelazowa Wola - wejście do parku
Żelazowa Wola - wejście do parku

Dziś pokażę gwiazdy jesieni. Te drzewa i krzewy, które zwracają na siebie uwagą przebarwieniami i ciekawymi kolorami. Jest moc - ja byłem pod wielkim wrażeniem jak tam jest ślicznie.

poniedziałek, 7 listopada 2022

Fotergilla większa - przebarwienia liści

Ostatni raz o fotergillach pisałem 7-8 lat temu. Nie są już taką rzadkością jak wówczas sądziłem. Coraz częściej je spotykam w ogrodach i na skwerach. Ba - już nie tylko sadzimy największą z nich, czyli fotergillę amerykańską (Fothergilla major), ale także fotergillę Gardena (Fothergilla gardenii) i fotergillę pośrednią (Fothergilla intermedia). 

Dziś jednak fotergilla większa w całej okazałości. Właśnie w okresie jesiennych przebarwień, ten duży, rozrastający się na boki krzew będzie największą gwiazdą w ogrodzie. Przybiera bajkowe kolory. Generalnie złote i czerwone, ale na gałązkach znajdziemy także liście dwubarwne. Posadzony na słonecznym stanowisku potrafi zaskoczyć właśnie czerwienią. Na tych bardziej zacienionych miejscach będzie tylko żółto-zielony.

Oczywiście w czasie majowego kwitnienia fotergilla większa też pięknie daje znać o sobie - kwitnie bardzo oryginalnie przed rozwojem liści. Polecam. 

Taką roślinę spotkałem w Parku w Żelazowej Woli:

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia

Fotergilla większa - przebarwienia