Poncyria trójlistkowa - cytrus w polskim ogrodzie

Poncyria trójlistkowa (Poncirus trifoliata) to jeszcze rzadkość w naszych ogrodach. Przyjmuje formę rozłożystego krzewu lub małego drzewa do 2 metrów wysokości. Przez wielu naukowców zaliczana jest do cytrusów. I jak się ją widzi pierwszy raz to faktycznie ma się wrażenie, że to jakaś forma cytryny. Jednakże owoce poncyrii są tak gorzkie, że nie nadają się do konsumpcji. Pod koniec wakacji zaczynają dojrzewać - teraz są jeszcze zielonożółte. Za miesiąc dojrzeją.

Poncyria ma liście składające się z 3 małych, owalnych, zielonych listków. Gałęzie uzbrojone są w długie kolce. Jest mrozoodporna i przetrzymuje nasze zimy. Nie lubi wiosennych przymrozków i zimnych wiatrów. Warto spróbować jej uprawy - ładnie kwitnie i te owoce to jednak rarytas w ogrodzie. Można też spróbować stworzyć z niej żywopłot - lubi cięcie i będzie nie do sforsowania.

Kielichowiec chiński - owoce

Kielichowiec chiński (Calycanthus chinensis) kwitnie pięknie w połowie czerwca. Napiszę o tym za rok latem. Teraz po 3 miesiącach widać już jego dojrzewające owoce. Kielichowce są rzadkimi gośćmi w naszych ogrodach. Spotyka się je głównie w arboretach i ogrodach botanicznych. A szkoda - nie są wymagające w uprawie i wytrzymują mrozy do -30°C , mimo, że występują naturalnie we wschodnich Chinach.

Owoce kielichowca to dość dziwny "twór". Fachowo mówi się na nie niełupki. Są zielone i mają podłużny, eliptyczny kształt. Osiągają 3-4,5 cm długości i 2,5 cm szerokości. Wiszą na długich i grubych szypułkach. Jesienią nieco zbledną i przyżółkną. Potem się otworzą i wysypią nasiona. Nie wszystkie zdążą. W sumie to nie wiem, czy w Polsce te nasiona są zdatne do rozwoju?

A teraz zobaczcie, jak pięknie kielichowiec chiński kwitł. Może kogoś zachęci do zainteresowania się tym uroczym krzewem.

Szydlica japońska szczepiona na pniu

Szydlica japońska (Cryptomeria japonica) to generalnie piękne drzewo, ale osiągające duże rozmiary i raczej nie przeznaczone do małych ogródków. Ostatnio spotkałem taką szydlicę szczepioną na pniu. Nie wiem czy to była jakaś odmiana, ale on ma rosnąć powoli i osiągnąć do 3 metrów wysokości. Drzewko miało 1,5 metra wysokości, a korona gałązek była niemal idealnie kulista. 

Idealne rozwiązanie dla wszystkich, którzy chcą uprawiać tego uroczego iglaka, a nie mają dużo miejsca w ogrodzie. Ciekaw jestem czy ona kwitnie i szyszkuje? Tego jeszcze nie wiem.

Czeremcha wirginijska 'Canada Red'

Czeremcha wirginijska 'Schubert' jest u nas najpopularniejszą odmianą czeremchy wirginijskiej. Jej cechę związaną z przebarwianiem się liści opisałem 2 lata temu. Dziś pokażę, jeszcze ładniejszą odmianę czeremchy wirginijskiej - nowość u nas - 'Canada Red'. Ona również rozpoczyna wegetację zielonymi liśćmi, które zaraz po kwitnieniu, w lato, zmieniają barwę na purpurową i takie są aż do jesieni. Różnica jest natomiast taka, że czeremcha wirginijska 'Canada Red' ma smukłą koronę i rośnie do 6-8 metrów wysokości. Rośnie szybciej od swojej krewnej. Pięknie kwitnie i owocuje. Wydaje się też, że lepiej znosi suszę, mimo, że generalnie czeremchy preferują gleby wilgotne.

Czeremchę wirginijską 'Canada Red' spotkałem w szkółce dużych drzew Drewsmol. Tak wyglądała w połowie września:

Dąb szkarłatny latem

Można u nas spotkać dwa dość podobne do siebie dęby. Dąb błotny (Quercus palustris), o którym już trochę pisałem i dużo rzadziej występujący u nas dąb szkarłatny (Quercus coccinea). Mają dość podobne liście. Różnica jest taka, że klapy liści dębu szkarłatnego są ustawione pod kątem ostrym, bliskim kątowi prostemu (ale nie prostym) tworząc literę U i jest ich zazwyczaj więcej - po 3-4 pary. 

Najłatwiej jednak rozróżnić te dęby po żołędziach. Dąb szkarłatny ma żołędzie głęboko osadzone w miseczkach. Ich prawie nie widać, a dodatkowo sam żołądź ma na spodzie, w części wystającej z czapeczki, charakterystyczne wyżłobienie.

Jesienią oba dęby przebarwiają się na czerwonawo. Teraz to jeszcze ciemna zieleń.

Dąb szkarłatny - skan liścia, wierzch i spód:

Dąb błotny - skan liścia, wierzch i spód:

Dąb szkarłatny z lewej i błotny z prawej:

Książka "Arboretum w Rogowie najcenniejsze kolekcje"

Dziś zarekomenduję jedną z bardziej ciekawych pozycji książkowych na temat drzew. Pan Piotr Banaszczak - od 2002 roku Kierownik Arboretum w Rogowie - na 100 lecie tego Parku przygotował i napisał perełkę - książkę "Arboretum w Rogowie najcenniejsze kolekcje". 

Z książki dowiemy się o historii powstania Arboretum w Rogowie. Poznamy działy, na jakie dzieli się Ogród. Zobaczymy zdjęcia najpiękniejszych i małoznanych roślin w poszczególnych porach roku. Dalej mamy pokazane Kolekcje roślin. Arboretum w Rogowie słynie z wielu kolekcji (jednych z największych w Polsce) rzadko spotykanych gatunków roślin, takich chociażby jak: klon (270 taksonów), stewarcja (6 gatunków), eleuterokok (15 taksonów), aralia, brzoza, kielichowiec, dereń, leszczynowiec, trzmielina, fotergilla, oczar, ośnieża, hortensja, ostrokrzew, magnolia, skrzydłorzech (5 gatunków), dąb (70 taksonów), jarząb, kalina, kłokoczka, różanecznik i azalia. I wiele innych. Niektóre z tych roślin w Polsce zobaczycie tylko w Rogowie. Na zakończenie w książce przestawione zostały Leśne Powierzchnie Doświadczalne.

Dla amatora przyrody będzie to szok - zdjęcia i opisy, które ja czasami przedstawiam na moim blogu, znajdziecie w tej książce w skondensowanej formie w bardzo szerokim zakresie. Do wielu gatunków drzew ja jeszcze nie dotarłem. W książce one są. Zdjęcia w książce są naprawdę pięknie zrobione. Taksonów są setki. Znajdziecie tam wiele rzadkości, o których zapewne nigdzie indziej w polskiej literaturze nie przeczytacie. Książka to fotograficzna podróż po ścieżkach Arboretum. Wszystko w ponad 250 stronicowym albumie. Dla mnie rewelacja. Polecam każdemu, kto kocha drzewa - Panie Piotrze - bardzo dobra robota. Jestem pod wrażeniem.

Książkę można kupić będąc w samym arboretum w Rogowie, a od niedawna jest też dostępna na Allegro.

Szarłat zwisły, czyli amarantus

Szarłat zwisły (Amaranthus caudatus) znany jest u nas jako amarantus. To piękna jednoroczna roślina o wzniesionym pokroju. Rośnie na boki i nie przekracza metra wysokości. Kwitnie przez całe wakacje aż do października. Wtedy pokazuje swoje najmocniejsze strony - długie, wiechowate kwiatostany w czerwonofioletowych (amarantowych) odcieniach. Coś pięknego. Stosowany bywa zarówno w szpalerach, jako soliter, a także jako cięty kwiat do wazonów, a jesienią, jako suszony kwiat do bukietów.

Szarłat zwisły ma też szerokie zastosowanie w kuchni. Nasiona cechują się wysoką zawartością skrobi, oleju, białka i brakiem glutenu. Ze zmielonych nasion przyrządza się kasze, olej i kluski. Praży się je jak kukurydzę. Z liści robi się sałatki, a młode pędy przyrządza jak szparagi. Ze względu na obecność drobnoziarnistej skrobi i licznych antyoksydantów, takich jak rutyna i izokwercytryna, jest wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.

U nas niestety ze względu na umiarkowany klimat - za mała dobowa amplituda temperatur - szarłat nie owocuje.