czwartek, 7 grudnia 2023

Brzoza biała-chińska odm. północna

Dziś rarytas o mega korowinie. Generalnie brzoza biała-chińska (Betula albosinensis) ma korę pomarańczowoczerwoną, białoczerwoną, troszkę żółtawą, łuszcząca się cienkimi asami. Ja spotkałem jej odmianę północną (Betula albosinensis var. septentrionalis) o nieco jaśniejszej korowinie niż opisywane w literaturze. I tak rewelacyjny widok. 

Odmiana ta została opisana na podstawie okazów zebranych przez Ernesta Wilsona na skrajnym zachodzie Syczuanu, w Tapao Shan, występuje także w Shensi i Kansu. "Kora jest pomarańczowo-brązowa lub pomarańczowa do żółtawo-pomarańczowej lub pomarańczowo-szarej. Wyjątkowo piękna i sprawia, że drzewo jest widoczne w lesie." Tak pisał o niej sam Wilson, który wprowadził ją do handlu na początku XX wieku. Z Chin najpierw trafiła do Moskwy, a potem w 1901 roku do Anglii i niedługo potem do Polski do Kórnika. W 1930 roku posadzono ją w Ogrodzie Botanicznym w Poznaniu. Rośnie tam do dziś i jest olbrzymim rarytasem dendrologicznym.

Od typowego gatunku odróżniają ją liście raczej podłużnojajowate niż jajowate, młode pędy są wyraźniej gruczołowe, jedwabiste na żyłach na spodzie i z wydatnymi kępkami włosów w kącikach nerwów.

Niestety czteropniowe drzewo, które spotkałem, miało dość wysoko pierwsze gałęzie więc prezentuję tu tylko jej ciekawą korowinę. W Polsce najpiękniejsze brzozy biało-chińskie można spotkać w arboretum w Przelewicach. Jest ich tam 9 rosnących w jednej grupie. Najprawdopodobniej zostały posadzone na początku lat 40 XX wieku.

Brzoza biała-chińska

Brzoza biała-chińska

środa, 6 grudnia 2023

Sosna Bungego, czyli sosna plamistokora

Teraz w grudniu drzewa już pogubiły liście. Oczywiście te zimozielone i większość iglaków nadal je posiada. Generalnie jednak w ogrodach jakby mniej się dzieje. Co prawda spadł śnieg i rośliny przyprószone białym puchem wyglądają malowniczo, ale liście robiły swoje. Teraz tę rolę przejęły korowiny. Pisałem już o atrakcyjnych korowinach drzew kilka razy. Jednakże nie było tam sosny plamistokorej (Pinus bungeana). W ogóle nie było żadnej sosny, gdyż sosny nie kojarzą nam się z urokliwymi, wężowymi czy łuszczącymi się korowinami.

Sosna plamistokora

Tak naprawdę to sosna Bungego pochodząca z środkowych Chin. Muszę jeszcze sprawdzić dokładnie, czy chodzi o tą samą osobę, powiązaną z różowo kwitnącą surmią Bungego (Catalpa bungei). A może ktoś wie? Niesamowitą cechą tej sosny jest właśnie jej wężowa korowina i stąd polska nazwa sosna plamistokora. Piękne kolorki pojawiają się z wiekiem drzewa. Niestety trzeba poczekać na nie z dekadę. Kora jest generalnie oliwkowoszara i łuszczy się małymi płatami. Pod nimi kolejne warstwy potrafią być żółtawe, purpurowe czy jasno oliwkowe. Rewelacja. 

Ja niestety nie spotkałem jeszcze takich typowych mega kolorów tej sosny. Pewnie chodzi o słoneczne stanowisko. Ta którą widziałem rosła w gęstym sąsiedztwie. Warto w internecie znaleźć takie zdjęcia. Mnie powaliły.

Warto też poszukać w szkółkach - ona jest do zdobycia w Polsce i dobrze sobie poradzi w naszych ogrodach. Nie jest to wysokie drzewo, mimo, że w Chinach przekracza 10 metrów to u nas dorośnie góra do 6 metrów. Igły rosną po 3 w pęczku.

Sosna plamistokora

Sosna plamistokora

Sosna plamistokora

Sosna plamistokora

Sosna plamistokora

Sosna plamistokora

Zobaczcie jej zdjęcie na Wikipedii z Kew Gardens w Londynie:

Pinus bungeana Kew

Czy ktoś, gdzieś w Polsce spotkał taką śliczną sosnę plamistokorą?

wtorek, 5 grudnia 2023

Płaczące drzewa parasolki

Postanowiłem zebrać w tym miejscu najpiękniejsze, parasolkowate odmiany drzew, które możemy sadzić w naszych małych i dużych ogrodach. Trzeba tylko zwracać uwagą na ich osiągane rozmiary. Jedne drzewka nadają się do małych ogródków, skalniaków, inne to duże drzewa tylko do największych ogrodów i parków. One super malowniczo wyglądają, mogą stanowić schronienie przed deszczem i pięknie komponować się z architektonicznymi elementami ogrodów. Wszystko jest kwestią naszej wyobraźni. Jedynie co warto to wiedzieć to jaki jest docelowy rozmiar roślin, czy kwitną i jak się jesienią przebarwiają.

Wiele z tych drzew wykorzystywane jest przez przez zieleń miejską i można je spotkać w naszych parkach czy skwerach. Zawsze je bacznie obserwuję, gdyż wymagają nieco opieki. Gdy liście sięgną już gruntu warto je delikatnie przyciąć. To nieliczne z odmian drzew, które się przycina od dołu, a nie od góry :-).

Płaczące drzewa parasolowate

Najczęściej z łaciny drzewa tworzące parasolki mają nazwy odmian pendula lub umbraculifera, ale nie wszystkie, i też nie wszystkie umbraculifera są typowymi parasolkami. Dla przykładu wiśnia osobliwa 'Umbraculifera' jest typową kulą i nie znalazła się w moim zestawieniu. Innym przykładem jest cedr libański 'Glauca Pendula', który jest tylko przewisającym drzewkiem, ale parasolki nie tworzy.

Oto lista najpiękniejszych form płaczących popularnych u nas gatunków drzew, które tworzą parasolki. W sumie to chciałem stworzyć ranking, ale tylko numer jeden wybrałem bez oporów. Pozostałe drzewa ustawiłem nieco losowo - wszystkie są urokliwe na swój sposób i każde z nich może mieć zastosowanie w ogrodzie czy parku.

1. Wiśnia piłkowana (Prunus serrulata) 'Kiku-shidere-zakura'

Coraz więcej odmian wiśni piłkowanej sadzimy w naszych parkach i ogrodach. To jedne z najpiękniejszych roślin ozdobnych w czasie kwitnienia. Jedna z odmian - 'Kiku-shidare-zakura' cechuje się nie tylko uroczym kwitnieniem, ale i parasolowatym pokrojem. Drzewo osiąga średnie rozmiary: góra 5 metrów wysokości i 4 metry szerokości. Ona jest piękna nie tylko w czasie kwitnienia. Ba, ona jest równie piękna jesienią, co i wiosną. Liście się niesamowicie przebarwiają na żółtopomarańczowe tony. To jest mega kolorowy parasol.

Drzewa parasolki

2. Brzoza brodawkowata (Betula pendula) 'Youngii'

Kto nie lubi brzozy brodawkowatej o pięknej biało-czarnej korowinie? Jednak to duże drzewo. Do małych ogrodów idealna będzie odmiana 'Youngii', które nie przekracza 3 metrów wysokości i ma koronę o szerokości 2 do 5 metrów. Idealna parasolka do małych ogrodów. Jej liście jesienią przybierają złote barwy i długo nie opadają. Czasami jeszcze w grudniu wiszą na gałązkach przyprószone śniegiem. Uroku całości dodaje biała korownia pni. Jeśli chcemy mieć regularny parasol to warto co roku przycinać gałązki od dołu na określonej wysokości.

Drzewa parasolki

3. Grujecznik japoński (Cercidyphylum japonicum) 'Pendulum'

Grujecznik japoński to duże i piękne drzewo, szczególnie w czasie jesiennych przebarwień. Jak ktoś chce coś mniejszego to jest odmiana 'Pendulum' grujecznika. Rośnie generalnie parasolowato, z wiekiem trochę się wypiętrza i mocniej rozrasta wszerz. Rzadko spotykana u nas odmiana grujecznika japońskiego ale możną ja zdobyć.

Drzewa parasolki

4. Judaszowiec kanadyjski (Cercis canadensis) 'Ruby Falls'

To odmiana judaszowca kanadyjskiego o ślicznych, ozdobnych, ciemnoczerwonych, dużych liściach. Podobno kwitnie. Niestety nigdzie nie spotkałem jeszcze dużego drzewka. Wiem jednak, że może stworzyć piękną, dzwonkowatą wąską parasolkę. Odmiana była prezentowana jako nowość na targach Zieleń to Życie w 2014 roku. Jest mrozoodporna i rośnie do 3 metrów wysokości.

Drzewa parasolki

5. Buk pospolity (Fagus sylvatica) 'Purple Fountain'

Buk pospolity 'Purple Fountain' cechuje się wąską koroną i mega płaczącym pokrojem. To z wiekiem wysoka i wąziutka parasolka o ciemnoczerwonych liściach. Jej gałęzie zwisają do samej ziemi. Niestety albo stety rośnie bardzo powoli. Osiąga 4-5 metrów wysokości i 2,5 metra szerokości. Posiada pień główny przewodnikowy. Dekoracyjne drzewo zarówno latem jak i zimą ze względu na malowniczy pokrój przypominający pochylonego czarodzieja.

Drzewa parasolki

6. Buk pospolity (Fagus sylvatica) 'Pendula'

To olbrzymia parasolka tylko do parków albo największych ogrodów. Największe drzewa osiągają nawet 25 metrów wysokości i niemal tyle samo szerokości! Gałęzie powyginane sięgają do samej ziemi. Piękna odmiana buka pospolitego.

Drzewa parasolki

7. Buk pospolity (Fagus sylvatica) 'Purpurea Pendula'

To jedna z piękniejszych, dużych, czerwonych parasolek w ogrodzie. Drzewo rośnie do 4-6 metrów wysokości, a ponieważ nie posiada głównego przewodnika, to do uzyskania większej wysokości należy zastosować metalowe lub drewniane podpory i poprowadzić jeden z pędów wyżej. Jedna z bardziej malowniczych odmian w sezonie wegetacyjnym.

Drzewa parasolki

8. Grab pospolity (Carpinus betulus) 'Pendula'

Rzadko spotykana parasolkowata odmiana grabu pospolitego, która może utworzyć koronę o szerokości 5 metrów. Drzewo jest najczęściej szczepione na wysokiej podkładce, dzięki czemu tworzy szerokie i płaskie korony. Idealne drzewo, które uwielbia przycinanie i formowanie do ogródkowych zastosowań. Można zrobić schronienie dla dzieciaków przed małym deszczem, upałem czy śniegiem. Rośnie dość wolno i nadaje się do każdego ogródka.

Drzewa parasolki

9. Wiąz górski (Ulmus glabra) 'Camperdownii'

Wiąz górski posiada dwie odmiany parasolowate 'Camperdownii' i 'Pendula'. Polecam dużo bardziej uroczą i znaną 'Camperdownii', która może tworzyć korony szerokie na ponad 5 metrów. Idealne średniej wielkości drzewo parasolka. W jej wnętrzu z powodzeniem zmieści się stół z ławeczkami. Takie zielone igloo w ogrodzie. Bajka.

Drzewa parasolki

10. Karagana syberyjska (Caragana arborascens) 'Pendula'

To jedna z piękniejszych małych parasolek w ogrodzie. Gałęzie tej karagany syberyjskiej są mega poskręcane i zwisają do samej ziemi. Dopiero zimą po opadnięciu liści dobrze widać ten gąszcz gałązek. Drzewko, które zachwyca cały rok - liście intensywnie zielone, żółte motylkowe kwiatuszki i fasolowate owoce latem. Uroczo się prezentuje i nadaje się do każdego ogródka.

Drzewa parasolki

11. Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia) 'Umbraculifera'

To jedyne drzewo w całym zestawieniu, które jeszcze w grudniu nie gubi liści. Myślę, że w każdym mieście jest taka parasolkowata, grzybkowata, intensywnie zielona robinia akacjowa, która pokrojem nieco przypomina afrykańskie drzewa. Korona gęsta i kulista mocno rozrastająca się na boki. Drzewa nie są zbyt wysokie - osiągają 4-6 metrów. Nie kwitną i nie owocują.

Drzewa parasolki

12. Wiśnia różowa (Prunus subhirtella) 'Pendula'

To urocze drzewko w fazie kwitnienia. Mała parasolka obsypująca się tysiącem małych, białoróżowawych kwiatów o powcinanych płatkach, zwisających na długich szypułkach. Drzewo nie rośnie zbyt wysokie i ma szeroką, kulistą koronę. Prześliczne. Drzewo nie owocuje - jest typowo ozdobnym gatunkiem.

Drzewa parasolki

13. Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) 'Pendula'

Jesion wyniosły ma dwie odmiany o parasolowatej koronie i o zwisających gałęziach. Odmiana 'Pendula' bywa najczęściej spotykana i jest średniej wielkości parasolką. Jest też odmiana  'Heterophylla Pendula' będąca połączeniem formy jednolistkowej z liśćmi brzegiem mocno ząbkowanymi z formą ze zwisającymi gałęziami. Drzewo nie rośnie tak wysokie, jak odmiana 'Pendula'. Posiada niezbyt regularny pokrój. Kwitnie i owocuje obficie.

Drzewa parasolki

14. Morwa biała (Morus alba) 'Pendula'

Morwa biała w odmianie 'Pendula' potrafi się mocno rozrosnąć na boki. To szeroki parasol, którego gałązki stykają się z ziemią. Dodatkowo uroku w sezonie letnim stanowią jej jadalne owoce. Białe, czerwone, czarne w zależności od fazy rozwoju. Jedna z nielicznych parasolek z owocami.

Drzewa parasolki

15. Wierzba iwa (Salix carpea) 'Kilmarnock'

Małe drzewko z bardzo długimi pędami, które zwisają aż do ziemi. Najbardziej urokliwe jest wczesną wiosną, gdy obsypuje się żółtawymi kwiatostanami zwanymi u nas kotkami lub baziami. Jedyne w swoim rodzaju. Dla obfitego kwitnienia warto ją co jakiś czas przyciąć. Najpiękniejsza odmiana wierzby iwy.

Drzewa parasolki

16. Miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba) 'Kazimierz Wielki'

Miłorzęby dwuklapowe to piękne i olbrzymie drzewa. Zachwycają ich wachlarzykowate małe liście i złote, jesienne przebarwienia. W ofercie szkółek znajdziemy kilka odmian o parasolkowatym pokroju. 'Kazimierz Wielki' rośnie dość szybko i osiąga ostatecznie do 10 metrów wysokości mocno rozrastając się na boki. Jego pędy po kilku latach zaczynają się przewieszać i tworzyć piękną parasolkę. Jeśli szukasz jednak jeszcze mniejszego miłorzębu to postaw na karłowatą odmianę 'Mariken' o płasko kulistym pokroju i przyrostach kilka centymetrów na sezon. To naprawdę mini parasoleczka. Nieco większe rozmiary osiąga inna kulista odmiana karłowata - 'Baldi'.

Drzewa parasolki

17. Olcha szara (Alnus incana) 'Pendula'

Duże drzewo, które najlepiej posadzić przy zbiorniku wodnym. Jedna ze starszych i już rzadko spotykanych odmian olchy szarej. Cechuje się malowniczym, szerokim pokrojem i szybkim tempem wzrostu. To bardzo duża parasolka - rośnie do 10 metrów wysokości.

Drzewa parasolki

To nie wszystkie drzewa parasolki - szukam ładnego zdjęcia jarzębiny pospolitej i gruszy wierzbolistnej w formie parasolek. Będę tu jeszcze dodawał kolejne spotykane odmiany. A może znacie na szybko jeszcze jakieś inne?

niedziela, 3 grudnia 2023

Przyśnieżony ogródek

Na taki dzień czeka się prawie cały rok. Minimalny mróz i delikatny opad śniegu sprawił, że przyśnieżone ogródki przydomowe wyglądają jak z bajki. U mnie to tak wygląda - warto zerknąć, bo zebrałem w kolekcji trochę ciekawych roślin. Oczywiście to tylko cząstka, te które się ładnie dziś prezentują pod białą kołderką. Wiele innych zgubiło już liście i owoce.

Przyśnieżony ogródek
Ostrokrzew Meservy - owoce czekają na ptaki - przylecą po nie przy większych mrozach.

Przyśnieżony ogródek
Trzmielina Fortune’a.

Przyśnieżony ogródek
Pięknotka Bodiniera.

Przyśnieżony ogródek
Jeden z berberysów.

Przyśnieżony ogródek
Różaneczniki. Widać, że nie ma mrozu, bo liście są niezwinięte.

Przyśnieżony ogródek
Jodła grecka 'Meyer's Dwarf'.

Przyśnieżony ogródek
Ostrokrzew kolczasty. 4 metrowe zimozielone drzewo.

Przyśnieżony ogródek
Magnolia 'Yellow Lantern' już czeka na wiosenne kwitnienie.

Przyśnieżony ogródek
Jodła Arnolda.

Przyśnieżony ogródek
Modrzew japoński 'Stiff Weeper'.

Przyśnieżony ogródek
Trzmieliny Hamiltona.

Przyśnieżony ogródek
Świerk biały 'Conica'.

Przyśnieżony ogródek
Złotokap Waterera.

Przyśnieżony ogródek
Jodła Arnolda - czeka na odpalenie lampek - pełni rolę naszej zewnętrznej choinki.

Przyśnieżony ogródek
Wiąz drobnolistny

Przyśnieżony ogródek
Ligustr jajolistny 'Vicaryi' zimozielony krzew wabiący motyle.

Przyśnieżony ogródek
Jodła oścista - ta z łupieżem.

Przyśnieżony ogródek
Klon ginnala - kwitnie i owocuje bardzo obficie.

Przyśnieżony ogródek
Klon cynamonowy zwany strzępiastokorym. Widać dlaczego go tak nazwano.

Przyśnieżony ogródek
Nieszpułka jeszcze nie zrzuciła wszystkich liści.

Przyśnieżony ogródek
Roztrzeplin wiechowaty z lampionowymi owocostanami.

Przyśnieżony ogródek
Dereń jadalny też jeszcze nie zgubił wszystkich liści.

Przyśnieżony ogródek
Dereń świdwa 'Compressa' bardzo późno gubi liście.

Przyśnieżony ogródek
Kosodrzewina.

Przyśnieżony ogródek
Kora jarzębu japońskiego.

Przyśnieżony ogródek
Trzmielina korkowa.