Brzoza brodawkowata 'Youngii'

Końcówka listopada to ostatnie chwile, aby podziwiać ulistnioną brzozę płaczącą, czyli odmianę 'Youngii' brzozy brodawkowatej. To bardzo wolno rosnące drzewo o szerokiej, parasolowatej, zwisającej koronie. Wysokość w zależności od miejsca szczepienia, to góra 5 metrów. Odmiana idealna do małego ogrodu, jeśli chcemy posiadać w nim naszą brzozę o białej korowinie. Co ciekawe, ona nie rośnie do góry, tylko do gruntu. Warto przycinać równo jej gałęzie od dołu, aby parasol miał reprezentatywny wygląd. No chyba, że chcemy uzyskać formę igloo :-)

Miło tak posiedzieć pod takim gęstym parasolem. Ostatnie liście jeszcze powiewają na gałązkach. Za chwilę parasole opustoszeją zupełnie. Widoczne staną się za to kolankowe zgięcia grubych gałęzi. Idzie zima.

Nietuzinkowe przebarwienia morwy

Zauważyłem, że morwy, które rosną na mniej słonecznych stanowiskach, tylko delikatnie się przebarwiają. Zupełnie inaczej, niż te złoto-żółte na pełnym słońcu. Te z cienistych miejsc są zielono-żółte, czasami przybrudzone brązowawym nalotem. Często żółty kolor nie może przezwyciężyć zielonej, letniej barwy. I co ciekawe, takie morwy dłużej utrzymują liście na gałązkach. 

Porównajcie z żółtymi tonami morwy, którą kiedyś zaprezentowałem na blogu. To całkiem inne kolory.

Stary platan klonolistny z Brzegu Dolnego

Krótka wycieczka do Brzegu Dolnego pod Wrocławiem zaowocowała spotkaniem olbrzymiego platana klonolistnego. Oficjalne pomiary tego drzewa z 2013 roku, to obwód 835 cm i wysokość drzewa 25 metrów. Natomiast nieoficjalne pomiary z lata 2021 roku, jednego z miłośników przyrody, podają już 841 cm obwodu. Sądzę, że to czwarty, co do wielkości platan w Polsce. 

• Największy rośnie w Chojnie (woj. zachodniopomorskie) i ma 1056 cm obwodu (2014). 
• Drugi to platan z Dobrzycy (woj. wielkopolskie) i ma 1042 cm (2011). 
• Trzecim jest platan z Głogowca (woj. łódzkie) o obwodzie 1022 cm (2010), ale składa się on z 5 zrośniętych nasadami pni. 
• Czwarty jest platan z Budzicza (woj. dolnośląskie) o obwodzie 897 cm (2013) i 926 cm (2021).

Zatem rozpatrując tylko platany jednopniowe, to ten z Brzegu Dolnego jest czwarty, co do wielkości obwodu. Naprawdę robi ogromne wrażenie. Niestety od wewnątrz widać już znaczne spróchnienia. Ogólnie jednak drzewo jest w dobrej kondycji i w sezonie pięknie się zazieleniło. Korona jest ładnie rozwinięta i zagęstniona.

Platan rośnie przy budynku pałacu w którym działa Dolnobrzeski Ośrodek Kultury oraz Urząd Miasta i Gminy. To dodatkowo dodaje uroku temu miejscu. Obserwujący ma też dobry punkt odniesienia, który podkreśla majestatyczny rozmiar drzewa. 

Uchwałą Rady Miejskiej w Brzegu Dolnym z dnia 26 września 2013 r. platan ten został ustanowiony pomnikiem przyrody. Niestety do dziś nie została zamieszczona na nim zielona tabliczka, że mamy do czynienia z drzewem pomnikowym. To błąd. 

Niestety nie znalazłem żadnych informacji o tym platanie w książce "Drzewa Polski - najgrubsze, najstarsze, najsłynniejsze", wydawnictwa PWN. A są tam opisane dużo mniejsze platany.

Raport Allegro „Polskich domów i ogrodów portret własny”

Zawsze mnie zastanawiało, gdzie Polacy kupują rośliny do swoich ogrodów? Czy są to sklepy ogrodnicze, szkółki roślin, ryneczki i bazary czy sklepy online? A może handlujemy w marketplace'ach? Ja, nie ukrywam, wybieram kupno roślin przy arboretach, specjalistyczne szkółki i sprawdzone sklepy online, które oferują rzadkości do ogrodów. 

Natknąłem się dziś na ciekawy Raport Allegro, który podsumowuje pierwsze 10 miesięcy roku 2021 w kategorii „dom i ogród”. Odnotowała ona ponad 1 miliard wizyt w 10 miesięcy 2021 roku, a statystycznie każdy Polak kupił 7 rzeczy z tego segmentu na Allegro. Bardzo wzrosło zainteresowanie roślinami na Allegro. W 9 miesięcy tego roku sprzedano tam ponad 13 milionów produktów z kategorii rośliny. Czyli z grubsza, średnio licząc, że z Allegro korzysta połowa Polaków, to na każdych 10 z nas, 7 osób dokonało zakupu pięknej roślinki na Allegro. Nieźle. W kategorii ogrodowej do września odnotowanych zostało na Allegro 286 mln wizyt z czego najwięcej wizyt odbyło się w mocno rosnącej kategorii roślin - 61 mln wizyt.

Przęśl amerykańska

Dość ciekawą rośliną w ogrodzie może być przęśl amerykańska (Ephedra americana). To gość z Ameryki Południowej, a dokładnie z Ekwadoru, Argentyny i Chile. Zamieszkuje góry Andy i stamtąd pochodzi. To dość dziwny, acz urokliwy krzew, który rośnie do 2,5 metra wysokości. Teoretycznie jest zimozielony, u nas jednak przebarwia się i gubi liście. Tam kwitnie od czerwca do lipca, w Polsce pod koniec lata i jesienią we wrześniu. I to właśnie kwiaty - małe, fioletowawe, motylkowate, podobne nieco do ciemnoróżowych robiniiowych - stanowią o wysokich wartościach ozdobnych przęśli. Są naprawdę urzekające.

Gatunek ten jest dwupienny (poszczególne kwiaty są męskie lub żeńskie, ale na jednej roślinie można znaleźć tylko jedną płeć przęśli). Jeśli chcemy aby przęśl zaowocowała, to musimy posadzić obok siebie zarówno roślinę męską, jak i żeńską. 

Przęśl amerykańska preferuje stanowiska słoneczne - źle rośnie i słabo kwitnie w cieniu. Dość dobrze znosi okresy bez deszczu. Rarytas dla naszych kolekcjonerów roślin ogrodowych.

Eukomia wiązowata - rzadkości dendrologiczne cz.16

Eukomia wiązowata (Eucomia ulmoides) to kolejna rzadkość, o której dziś chciałem napisać. Gdybym nie spotkał jej w Ogrodzie Japońskim we Wrocławiu to bym napisał, że spotkać ją można tylko w arboretach. Niemniej naprawdę jest rzadkim gościem w naszych parkach czy ogrodach. Samo to, że w wyszukiwarce Google znajdziemy mniej niż 1000 publikacji na jej temat świadczy o dużej unikalności tego drzewa.

Eukomia wiązowata pochodzi z Chin i południa azjatyckiej Rosji. Tam od setek lat jest cenionym środkiem leczniczym. Stosowana jest jako środek wzmacniający, moczopędny, obniżający ciśnienie krwi, przy chorobach wątroby, stanach zapalnych stawów oraz jako afrodyzjak. Substancją czynną jest aukubina zawarta głównie w korowinie drzewa.W czasach prehistorycznych występowała też na terenie Europy. 

Nie jest to wielce urokliwe drzewo. Kwiaty niepozorne, drobne - nie rzucają się w oczy. Owocuje u nas rzadko. Owocem jest silnie wydłużony i spłaszczony oskrzydlony orzeszek. Również niezbyt urodziwy, podobny trochę do dużych, pojedynczych owoców jesionu i ośnieży. 

Najładniejsze w sumie są u eukomii liście. Są intensywnie zielone, dość duże, delikatnie błyszczące, nieco wydłużone i ostro zakończone. Przypominają mi nieco liście wiązowca zachodniego. Jej korowina u starszych drzew też jest nieco podobna do korowiny wiązowca. Jesienią liście delikatnie bledną i żółkną. Jednak bez efektu wow.

Ciekaw jestem, czy ktoś spotkał w odwiedzanych parkach? Dajcie znać proszę. Poluję na zdjęcia jej kwiatów. Bardzo ciekawe drzewo dla hobbystów ogrodników.

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Dzisiejszy wpis został zainspirowany jednym z ostatnich odcinków Milionerów, który oglądałem. Tam na pytaniu za 250 tysięcy PLN, co to są topiary, uczestniczka odpadła, mając do wyboru takie 4 odpowiedzi:
    A: bywalczynie salonów
    B: miejsce akcji "Konopielki"
    C: rodzaj bagna
    D: żywe rzeźby z krzewów

Pani postawiła na "Konopielkę" i zakończyła grę z gwarantowaną sumą 40 tysięcy PLN. Nie była to właściwa odpowiedź.

Topiary to długotrwale formowane, poprzez strzyżenie i wyginanie, rzeźby z krzewów i drzew w postaci brył geometrycznych, ciekawych kształtów, budowli, zwierzaków, znanych postaci czy innych stworów. Nazwa pochodzi ze zlepku słów ars topiaria - sztuka kształtowania roślin. Są częstym elementów parków i ogrodów przypałacowych, ogrodów hobbystycznych, a czasami zieleni miejskiej. Wymagają mnóstwa pracy i nakładów. Liczy się też dobór właściwych gatunków i odmian roślin.

Z jakich drzew i krzewów warto tworzyć topiary?

Do wykonania topiar najlepiej nadają się zimozielone gatunki drzew i krzewów. Można o nich więcej poczytać w moim poprzednim wpisie. Tu tylko wspomnę, że najczęściej do takiego formowania i strzyżenia wykorzystuje się:

• bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens)
• choinę kanadyjską (Tsuga canadensis)
  
• cis pospolity (Taxus baccata)
• cyprysiki w odmianach (Chamaecyparis)
  
• jałowiec pospolity (Juniperus communis)
  
• ligustr pospolity (Ligustrum vulgare)
  
• ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium) 
• świerki w odmianach (Picea)
  
• żywotnik zachodni (Thuja occidentalis)

Dużo rzadziej spotyka się topiary z roślin niezimozielonych: grabu pospolitego (Carpinus betulus), buka zwyczajnego (Fagus sylvatica) czy różnych gatunków i odmian klonu (Acer), wierzby (Salix) oraz berberysu (Berberis) czy irgi (Cotoneaster). Hobbyści eksperymentują robiąc rzeźby roślinne z wielu innych gatunków.

Wiśnia osobliwa 'Umbraculifera' późno zrzuca liście

Wiśnia osobliwa 'Umbraculifera' (Prunus eminens) to piękny, kulisty mieszaniec wiśni pospolitej (Prunus cerasus) i wiśni karłowatej (Prunus fruticosa), który jest szczepiony na wysokim pniu czereśni ptasiej (Prunus avium). Wysokość pnia determinuje wysokość drzewka tej odmiany, które rośnie bardzo wolno i osiąga ostatecznie 3-4 metry średnicy i max do 5-6 metrów wysokości. Kwitnie, ale nie owocuje. Jest bardzo gęsto ulistniona. Teraz jesienią potrafi zaskoczyć złotymi, purpurowymi i pomarańczowymi tonami. Bardzo urokliwie wyglądają te kolorowe kule listowia. 

Odmiana 'Umbraculifera' jest coraz częstszym gościem na polskich ulicach. W porównaniu do pozostałych wiśni, bardzo długo utrzymuje liście na gałązkach.