Orzech pośredni (Juglans x intermedia) - rzadkości dendrologiczne cz.33

Opisując różne rodzaje i gatunki orzechów rosnących w Polsce napisałem kiedyś, że nie posiadam jeszcze w kolekcji orzecha pośredniego. Orzech pośredni (Juglans x intermedia) to mieszaniec orzecha włoskiego (Juglans regia) i orzecha czarnego (Juglans nigra). Jedyny jego okaz w Polsce rośnie w arboretum Wirty. Ciekawostka na skalę kraju. Byłem tam w ten weekend :-).

Drzewo to wykazuje cechy obojga rodziców. Orzech pośredni rozmiarowo rośnie większy niż orzech włoski. Liście ma podobne kształtem do liści orzecha włoskiego. Są większe, złożone i składają się z 9-11 listków. Brzeg listków jednak jest drobno piłkowany, jak ma to miejsce u orzecha czarnego. Owoce w skorupach podobne do orzechów włoskich ale pachną cytrusami, jak orzechy orzecha czarnego. 

Z tego co się dowiedziałem cały czas trwają próby jego rozmnożenia. Niestety bez powodzenia. Wirty najprawdopodobniej posiadają jedyny taki okaz na skalę kraju! Drzewo jest duże i wiekowe. 

Na zdjęciach udało mi się uchwycić owoc - dojrzewającego jeszcze orzecha w łupinie.

Lipa wonna kwitnie pod koniec lipca

Lipa wonna (Tilia insularis) to cenny pożytek dla pszczół. Szczególnie, że kwitnie od połowy lipca, gdy znane nam lipy już przekwitły. Drzewo kwitnie bardzo obficie. Kwitnienie trwa ze 2 tygodnie.

Mimo, że pochodzi z dalekiej koreańskiej wyspy Ullung Do (tej samej, gdzie odkryto nowy gatunek choiny i skąd pochodzi jarząb Dodong) to z powodzeniem można ją u nas sadzić. Kwiaty ma dość duże i bardzo intensywnie pachnące. Wabią całe masy pszczół i innych zapylaczy. 

Lipa wonna ma liście, podobne do liści lipy drobnolistnej lecz nieco większe. Osiągają z ogonkiem 12 cm długości i 7 cm szerokości. Brzeg piłkowany a wierzchołek wydłużony.

Tak kwitnie aktualnie lipa wonna:

Ogród Botaniczny w Gołubiu

Ogród Botaniczny w Gołubiu to kolejne piękne zielone miejsce na mapie Polski. Ogród ten został założony w 1971 roku. Pierwotnie było to ogród ozdobny, który utworzono obok zabudowań gospodarskich. Taki sposób użytkowania trwał od 1935 do 1971 roku. Jednak stale powiększająca się liczba gatunków i usystematyzowanie kolekcji doprowadziły do ukształtowania się ogrodu o charakterze botanicznym. W latach 2010-2019 ogród stopniowo powiększał swoją powierzchnię, która aktualnie wynosi 3,68 ha. W 2015 roku udostępniono do zwiedzania nowe Arboretum z platformą widokową. Niech jednak ta mała powierzchnia nas nie zwiedzie. Kolekcja Gołubieńskiego Ogrodu Botanicznego liczy już 7000 gatunków i odmian roślin z różnych stref klimatycznych świata, w tym 300 gatunków prawnie chronionych. 

Jest co oglądać - na przejście i dokładne przejrzenie całej kolekcji warto zarezerwować min. 2-3 godziny. Znajdziecie tam wiele rzadkości dendrologicznych. Ja byłem pod dużym wrażeniem, wiele z tych roślin spotkałem po raz pierwszy. Niektóre odmiany zaskoczą was swoimi rozmiarami i kształtami.

Wejście do Ogrodu Botanicznego w Gołubiu


Ogród Botaniczny w Gołubiu


Ogród Botaniczny w Gołubiu


Ogród Botaniczny w Gołubiu - podział na sekcje

Jarząb nieszpułkowy z polskich gór

Jarząb nieszpułkowy (Sorbus chamaemespilus) spotkać można tylko w górach Środkowej Europy. U nas w Tatrach Wysokich i Zachodnich rośnie raptem kilkadziesiąt drzewek, a może nawet mniej. On osiąga u nas północną granicę swojego zasięgu geograficznego. Poza górami występuje tylko w kilku kolekcjach dendrologicznych. 

To rzadkość, gatunek zagrożony wyginięciem. Warto go poznać, aby mieć świadomość, jak on wygląda i nie dotykać, nie zrywać owoców. Chronić przed dewastacją.

W tym czasie dojrzewają jego okrągławe, delikatnie elipsoidalne owoce. One dorosną do 1-1,5 cm długości. Na razie są jeszcze zielone, a za miesiąc dostaną czerwonej barwy. Warto zaznaczyć, że jarząb nieszpułkowy ma pojedyncze, dość duże, wąskoeliptyczne, nieco skórzaste liście.

Niestety nie udało mi się spotkać jarzębu nieszpułkowego w czasie kwitnienia. Jest ono wyjątkowe, gdyż drzewo kwitnie na różowoczerwono! Rzadki to widok u jarzębów.

Spotkał go ktoś w naszych Tatrach? Za miesiąc pokażę jego wybarwione owoce.

Brzoza Maksymowicza latem

Brzoza Maksymowicza (Betula maximowicziana) latem ma liście o 2 kolorach. Te pierwsze, dopiero co powstające, są delikatnie czerwonawe. Po pewnym czasie dopiero stają się zielone. Latem też ładnie widać na brzegu podwójne piłkowanie z lekko wygiętymi, ostrymi ząbkami.

To jedna z piękniejszych brzóz o dużych, dekoracyjnych liściach. Nie nadaje się jednak do małych ogrodów, bo to dość duże drzewo będzie.

Kielichowiec 'Aphrodite'

Kielichowiec 'Aphrodite' to pięknie kwitnąca odmiana kielichowca będącego mieszańcem uzyskanym przez dr Thomasa Ranneya z Mountain Horticultural Crops Research Station w Fletcher, jako krzyżówka kielichowca chińskiego (Calycanthus chinensis, Sinocalycanthus chinensis) z kielichowcem wschodnim (Calycanthus occidentalis). Miało to miejsce w 2005 roku, zatem najstarsze krzewy mają dopiero max 20 lat. Odmiana cechuje się większymi liśćmi i dużymi kwiatami. Krzewy dorastają do 2,5 metra wysokości i mocno rozrastają się na boki.

Kwiaty jego są bardzo atrakcyjne. Mają ciemnoczerwoną, intensywną barwę, osiągają nawet do 10 cm średnicy. Zbudowane są z 10-20 zaokrąglonych dwóch rodzajów działek okwiatu, które otaczają zebrane w środku żółte pręciki. Działki zewnętrzne są dłuższe, a te wewnętrzne krótsze, z kremowym brzegiem na wierzchu, wyraźnie muszelkowato podwinięte do wnętrza kwiatu. 

Kielichowiec 'Aphrodite' kwitnie od 3 dekady czerwca niemal przez całe wakacje. Rewelacyjna roślina nawet do małego ogrodu.

Dąb bezszypułkowy 'Włodzimierz Seneta' ma 20 lat

Dąb bezszypułkowy 'Włodzimierz Seneta' pokazałem na zdjęciu opisując moją wizytę w Ogrodzie Botanicznym w Niegoszczy. To było młode nasadzenie. Drzewko z grubsza 2 metrowe. Tym razem spotkałem już duże drzewo tej odmiany, było to w Ogrodzie Botanicznym w Gołubiu.

Dąb bezszypułkowy 'Włodzimierz Seneta'

Dąb bezszypułkowy 'Włodzimierz Seneta' (Quercus petraea 'Włodzimierz Seneta') to pierwsza polska odmiana tego dębu o pstrych liściach. Liście są kilkubarwne - typowa zieleń jest poprzeplatana jaśniejszymi, żółtymi i białymi plamami. Co ciekawe wczesną wiosną pierwsze liście mają purpuroworóżowe odcienie. Latem natomiast ta wielobarwność nieco mniej rzuca się w oczy.

Odmiana ta ma dopiero 20 lat - znaleziona została w 2005 roku przez Bronisława Jana Szmita oraz Wiesława Gawrysia. Do handlu wprowadzono ją w 2012 roku. Nazwa została nadana dla upamiętnienia wybitnego polskiego dendrologa – Włodzimierza Senety.