Od jakiegoś czasu śledzę wszelkie naukowe badania i rozprawy na temat mieszańców żywotnika zachodniego (Thuja occidentalis) z żywotnikiem olbrzymim (Thuja plicata). W pozycji "Drzewa i krzewy" Władysława Bugały z 2000 roku znajdziemy informację, że 'Smaragd' to nowa odmiana wyhodowana w Danii w 1950 roku, wąska o cylindrycznej lub wąskostożkowatej koronie, podobna do odmiany 'Columna' ale zawiązująca mniej szyszek i dorastająca do 3-4 metrów wysokości. Przypuszczalnie jest mieszańcem dwóch żywotników - zachodniego i olbrzymiego. Nie zgadza mi się tu rozmiar i te szyszki - widuję Smaragdy po 6-8 metrów wysokości, które obradzają dość obficie w szyszki.
Idźmy dalej - a w sumie wcześniej - po raz pierwszy takie mieszańce gatunkowe opisuje Włodzimierz Seneta jeszcze w 1981 roku w książce "Drzewa i krzewy iglaste". Stosuje tam nazewnictwo Thuja x plicatoides. Niestety nazwa ta okazuje się być nieuprawniona zgodnie z kanonem opisywania i nadawania reguł nazewnictwa przez botaników.
W Roczniku Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego w 2019 roku ukazuje się artykuł Hybrids of Thuja occidentalis and T. plicata (Cupressaceae) – Is this a fact or misunderstanding? Na polski tytuł ten brzmi - Mieszańce Thuja occidentalis i T. plicata (Cupressaceae) – fakt czy nieporozumienie? Autorstwa Jerzego Zielińskiego, Władysława Danielewicza i Piotra Kosińskiego. Tam stosowana jest nazwa Thuja xsenetiana, niestety z błędem ortograficznym.
Dopiero kolejne, V wydanie najnowszej książki "Dendrologia" z 2023 roku podaje poprawną nazwę takich mieszańców, jako Thuja xsenetana, czyli żywotnik Senety. Te mieszańce zawierają wiele cech pośrednich między roślinami rodzicielskimi. Z grubsza od żywotników zachodnich różni je:
- smukła sylwetka
- silniejszy wzrost
- boczne liście posiadają ostrzejsze i wyprostowane wierzchołki
- kora łuszcząca się szerszymi pasmami
- szyszki wąskojajowate
- wielkość wyrostków na szczycie łusek
od żywotników olbrzymich natomiast:
- jaśniejsze ulistnienie
- łuski bez połysku
- brak plamek wosku na spodzie liście
- szyszki o węższych łuskach
- mniej odchylonym na zewnątrz wyrostkiem na szczycie szyszek
Tu Smaragd pasuje idealnie, chociaż wiele tych różnic nie jest łatwych do zaobserwowania na szybko. Generalnie warto sobie uświadomić, że tuja 'Smaragd' to mieszaniec gatunkowy. Czasami zwana jest też Szmaragd. W większości opisów naszych szkółek i serwisów internetowych znajdziecie, że to odmiana żywotnika zachodniego. Tak nie jest. Zainteresowanych dokładnymi różnicami tych żywotników odsyłam do wspomnianego już artykułu. Polecam lekturę - wszystkie szczegóły zostały podane na tacy.
Wrzucam skany liści żywotnika olbrzymiego z Żelazowej Woli, mieszańcowego 'Smaragd' z mojej działki i żywotnika zachodniego - drzewo z Ogrodu Botanicznego w Warszawie.
Żywotnik zachodni
Żywotnik olbrzymi
Żywotnik mieszańcowy 'Smaragd'
Żywotnik mieszańcowy 'Smaragd' wygląda teraz tak:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz