Magnolie i ich uprawa cz.1. Wielkość magnolii.

Nie da się ukryć, że w okresie kwitnienia magnolie to jedne z piękniejszych drzew i krzewów w naszym ogrodzie. Nie piszę najpiękniejsze, bo bym tego nie udowodnił. Jest jeszcze kilka gatunków, które mogą walczyć o ten zaszczyt ale o tym kiedy indziej.

Żeby jednak się cieszyć pięknem magnolii musimy zdać sobie sprawę, jakie mają wymagania potrzebne do pełni szczęścia i kwitnienia. Wiele razy widziałem, jak na szybko kupowane magnolie nie przetrwały do następnego sezonu. Z drugiej strony nie ma też się co za bardzo obawiać potocznych opinii, że magnolie nie nadają się do naszych warunków klimatycznych i na starcie odpuszczać wyboru sadzenia tych drzew. Uwierzcie, że można. I to nie jest tak, że przyjdzie mroźniejsza zima i pozamiatane. Sam w tym roku doświadczyłem strasznego widoku przemarznięcia, na przedwiośniu, z powodu gigantycznych przymrozków 3 różnych drzewek magnolii. I co. Udało się. Minęło prawie pół roku i ładnie odżyły. Nie kwitły niestety ale żyją i zielenią się. Jedna nawet ma z pół metrowe przyrosty!

Jak uprawiać magnolie?

Postanowiłem zatem napisać ten kilkuczęściowy poradnik "Jak uprawiać magnolie?" Zawrę w nim całą wiedzę potrzebną do właściwej uprawy tych drzew. Tak, żeby przetrwały zimę i w końcu cieszyły oko ogrodnika na widok kwitnienia.

Jak duża będzie moja magnolia, czyli rozmiar ma znaczenie?

Na początek coś o czym generalnie w ogóle nie myślimy. Jestem o tym przekonany. Chodzi mi o docelowy rozmiar drzewa czy krzewu. Bo musimy pamiętać, że magnolie spotkamy w formie krzewów do 3 metrów wysokości. Takich o wielu chudych gałązkach. Ale i takie postury naszych wielkich dębów o wysokości grubo ponad 10 metrów nadające się tylko do parków i olbrzymich ogrodów. Tak serio. To nie żart. Jeśli przez przypadek taka trafi w Wasze ręce i do małego ogródka to się bardzo zdziwicie. Oczywiście są i takie 4, 5 ,6 czy 7 metrowe. I znając miejsce przeznaczenia czytajmy etykiety, czy docelowy rozmiar drzewa dobrze się wpasuje w zaplanowane stanowisko. Żeby nie było niespodzianek potem. Magnolie nie znoszą przesadzania i zbędnego przycinania. Po co je stresować.

Rozmiary popularnych u nas magnolii

Sporządziłem taką tabelkę obrazującą docelową wysokość magnolii. Dzięki temu łatwiej będzie poruszać się we właściwych widełkach centymetrowych i dzięki temu kupimy tylko takie drzewa, jakie potrzebujemy.

	Gatunki i odmiany	Rozmiar drzewa
	Magnolia gwiaździsta (Magnolia stellata) i odmiany 'Rosea', 'Royal Star', 'George Henry Kern'	Do 3 metrów
	Magnolia purpurowa (Magnolia liliiflora) i odmiana 'Nigra'	Do 3 metrów
	Magnolia loebnerii odmiana 'Powder Puff'	Do 3 metrów
	Magnolia mieszańcowe 'Susan', 'Betty', 'Judi', 'Randy', 'Ann', 'Ricky', 'Jane', 'Pinkie', 'Royal Crown''	Do 3 metrów
	Magnolie żółte 'Gold Star', 'Butterflies'	Do 3 metrów
	Magnolia pośrednia (Magnolia soulangeana) i odmiany 'Alexandrina', 'Lennei', 'Lennei Alba', 'Rustica Rubra', 'Burgundy', 'Heaven Scent', 'San Jose', 'Wine Light'	3 - 5 metrów
	Magnolia loebnerii odmiany 'Leonard Messel', 'Alixeed', 'Norman Gould',	3 - 5 metrów
	Magnolia japońska (Magnolia kobus) odmiany 'Rogów', 'Sarah's Favourite', 'Sundew'	3 - 5 metrów
	Magnolie żółte odmiany 'Yellow Lantern', 'Butterflies'	3 - 5 metrów
	Magnolia Siebolda (Magnolia sieboldii)	3 - 5 metrów
	Magnolia sina (Magnolia virginiana)	3 - 5 metrów
	Magnolia Wilsona (Magnolia wilsoni)	3 - 5 metrów
	Magnolie mieszańcowe odmiana 'Peppermint Stick'	3 - 5 metrów
	Magnolia japońska (Magnolia kobus) odmiana 'Spectrum'	5 - 10 metrów
	Magnolia loebnerii odmiana 'Merrill', 'Galaxy', 'Wada's Memory'	5 - 10 metrów
	Magnolie żółte odmiany 'Yellow Bird', 'Yellow River', 'Elizabeth'	5 - 10 metrów
	Magnolia naga (Magnolia denudata)	5 - 10 metrów
	Magnolia szerokolistna (Magnolia obovata)	5 - 10 metrów
	Magnolia wierzbolistna (Magnolia salicifolia)	5 - 10 metrów
	Magnolie mieszańcowe odmiana 'Pink Glory'	5 - 10 metrów
	Magnolia drzewiasta (Magnolia acuminata)	powyżej 10 metrów
	Magnolia lekarska (Magnolia officinalis)	powyżej 10 metrów
	Magnolia parasolowata (Magnolia tripetala)	powyżej 10 metrów

Magnolia gwiaździsta rosnąca do 3 metrów wysokości


Magnolia japońska rosnąca do 5 metrów wysokości


Magnolia YellowBird rosnąca do 7 metrów wysokości


Magnolia drzewiasta rosnąca ponad 10 metrów wysokości

Dojrzewają orzechy laskowe

Po ostatnich większych wiatrach zauważyłem pod moim orzechem laskowym pierwsze owoce. Po rozłupaniu okazały się zdrowe, dojrzałe, smaczne. Owoce na drzewku też już osiągają swoją delikatnie brązowawą barwę. Znaczy się powolutku można już zabierać się za zbiór orzecha laskowego. Oczywiście chodzi mi o ten zbiór z działek i przydomowych ogródków. Ten na małą detaliczną skalę. Te zbierane masowo maszynowo powinny jeszcze poczekać.

Zbierając orzechy z gałęzi uważajmy na pączki kwiatowe, które już się tworzą na przyszły rok. Jeśli je uszkodzimy to sami ograniczymy kolejne plony.

Te orzechy u mnie trochę mnie zaskoczyły. Rozmawiając z ogrodnikami odnotowałem duży wpływ przymrozków na wysokość plonów orzecha. A że to przedwiośnie było tragiczne pod tym względem to i orzechów będzie dużo mniej. Widocznie moje orzechy nie ucierpiały, aż tak bardzo, gdyż rosną w zacisznym miejscu.

Co ciekawe jeszcze przeglądając pisma dla ogrodników zauważyłem, że w Polsce podaż na orzechy laskowe nie nadąża za popytem. Dużo orzechów laskowych wykorzystuje i potrzebuje przemysł cukierniczy. Orzechów polskich jest za mało i ratujemy się importem owoców z Włoch, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Gruzji czy z Azerbejdżanu. Sadźmy zatem orzechy laskowe. Przecież ich cena za kilogram w sklepie jest naprawdę relatywnie wysoka. To się musi opłacać. Oczywiście nie tak wysoka, jak cena orzechów egzotycznych ale jednak.

Labirynty z drzew i krzewów

Coraz modniejsze staje się sadzenie w ogrodach ciekawych kompozycji labiryntowych. Jedne ładnie mają wyglądać i przyciągać uwagę gości ogrodu a inne służą zabawie-łamigłówce przygotowanej przez projektanta. Zabawa polega oczywiście na znalezieniu drogi wyjścia z labiryntu. Czym większy i wyższy labirynt tym poszukiwania są trudniejsze.

W czasie wakacji odwiedziłem kilka takich miejsc i postanowiłem opisać labirynty z drzew i krzewów.

Historia labiryntów drzewnych

Pierwsze zielone labirynty pojawiły się już w średniowieczu. Najczęściej przy klasztorach i większych kościołach stanowiąc metaforę zawiłego życia człowieka lub drogi krzyżowej. Do dziś można spotkać takie formy roślinne przy obiektach sakralnych. Stanowiły one skomplikowane układy ścieżek prowadzących do wybranego miejsca i otoczonych wysokimi zielonymi ścianami aby zasłonić podążających przed widokiem postronnych.

W renesansie labirynty powstawały początkowo na bazie koła bądź kwadratu. Potem pojawiły się formy owalne, prostokątne i wieloboczne. Ścieżki były prostymi liniami przecinającymi się pod różnymi kątami.

W okresie rokoko zaczęto stosować linie łamane a w baroku linie kręte i zawiłe. Coraz częściej zaczęły się pojawiać też obiekty ogrodowej architektury - fontanny i ławeczki.

Aktualnie labirynty stanowią bardzo skomplikowane wzory geometryczne ale nie obce w ogrodach są też klasyczne proste formy. Ciekawym przykładem są wieże widokowe w sercach labiryntów stanowiące doskonały punkt obserwacyjny.

Gatunki drzew i krzewów do nasadzeń labiryntowych

Muszą to być gatunki lubiące przycinanie i w miarę gęsto ugałęzione. Odporne na suszę i choroby. Najczęściej do tworzenia małych labiryntów wykorzystuje się bukszpany, żywotniki i cisy. Do większych najczęściej sadzi się graby, buki, ligustry, wawrzyn i laurowiśnie. W niektórych krajach buduje się labirynty sezonowe z kukurydzy, słoneczników i róż.

Ogrody Hortulus Dobrzyca

Największym grabowym labiryntem w Polsce jest  Hortulus Spectabilis w Dobrzycy o powierzchni 1 ha zbudowany z 17 000 drzewek. Długość wszystkich ścieżek wynosi 3,218 km, wysokość ścian dochodzi do 2 metrów. Powstał w 2003 roku a od 2013 nastąpiło jego oficjalne otwarcie. A wygląda on tak (zdjęcia pochodzą z wakacji 2017 roku):

Mały labirynt przy pałacu w Nieborowie

Zwiedzając Nieborów na tyłach pałacu, po przeciwnej stronie wielkiego starego platana możemy dostrzec małą ale bardzo ładną formę labiryntu bukszpanowego dla dzieci.

Macie w Waszych miejscowościach zielone labirynty?

Zbieramy derenia

Początek września to idealna pora na zbiory derenia. Za kilka dni owoce opadną albo skonsumują je ptaki. A tak dorodnego i wybarwionego derenia, jak w tym roku to jeszcze nie widziałem. Soczysta, niemal buraczkowata czerwień. Taka, jak czasami spotyka się na ciemnych czereśniach czy wiśniach szklankach.

A co ciekawe owoce pojawiły się na drzewku w moim ogrodzie i to po tak ciężkich mrozach w kwietniu i maju tego roku. Całe szczęście derenie kwitły dużo wcześniej i jak widać są bardzo odporne na takie spadki temperatur. Nie wpłynęło to na zawiązywanie owoców.

Dereń na przetwory zimowe

Pierwsze owoce w większej ilości na własnym drzewku bardzo cieszą. Niestety nie są to jeszcze masowe ilości. Starczyło ledwie na 2 słoiczki kompotów. Szczerze to pierwszy raz robię kompoty z derenia. Zastosowałem przepis identyczny do tego co robię przetwory z wiśni. Zimą stwierdzę czy się udały.  Za parę lat owoców powinno być już więcej więc zrobię własną nalewkę.

Podlewamy - upały już są

Po niezbyt ciepłym czerwcu i lipcu mamy upały. Temperatura wczoraj przekroczyła już 30 kresek. Dziś ma być rekordowo ciepło. Prognozy mówią o przekroczeniu 35 stopni Celsjusza wszędzie poza północną częścią Polski. Do tego dochodzą bardzo ciepłe noce. Ta była z temperaturą ponad 20 stopni a kolejna ma być jeszcze cieplejsza. Rosy jest coraz mniej. A jeszcze z piątku na sobotę było ledwie ponad 10 stopni nad ranem.  

Co to oznacza dla naszych roślin w ogrodzie?

Upał to wzmożone zapotrzebowanie na wodę. Podlewajmy najlepiej wieczorem i wczesnym rankiem. Dużo. Zaprzestajemy nawożenia. Azot i susza to gotowy przepis na zniszczenie ogrodu. Jeśli mamy duży ogród i mało czasu to zrezygnujmy z podlewania trawnika. Jakoś się odrodzi po pewnym czasie jak przyjdą deszcze i chłodniejsze dni. Niedużym kosztem przywrócimy mu blask. Natomiast przesuszenia drzew i krzewów może spowodować ich uschnięcie, zgubienie liści i złe wejście w jesienno-zimowy stan spoczynku. Takich roślin już raczej nie odratujemy.