Olcha czyli olsza

Olcha nie jest u nas lubianym drzewem ze względu na pyłki i alergie, które pyłki te wywołują. Ale ma też i dobre strony. Znana jest jej moc w ludowym ziołolecznictwie - przykładanie liści olchy na trudno gojące się rany, czyraki i owrzodzenia ma lecznicze działanie. Jej drewno służy do wyrobu węgla drzewnego, sztachet i sklejki. Dobrze znosi działanie wody i wilgoci. Świeże gałązki z liśćmi olchy czarnej służą do odstraszania szkodnika ogrodników i rolników - turkucia podjadka.

Lipiec to początek owocowania olch.

Różowe akacje czyli robinie

Generalnie akacje rosnące w Polsce to robinie białe. Większość z nich to duże drzewa, które pięknie kwitną na początku czerwca na biało. Ale coraz częściej można spotkać w szkółkach lub ogrodach robinie kwitnące na różowo. Najczęściej jest to robinia bujna, robinia lepka, robinia Pink Cascade, robinia pośrednia lub robinia szczeciniasta. Są bardzo podobne do siebie i nie są tak duże, jak nasza rodzima robinia biała. Ale ich kwiaty wyglądają uroczo.

Rzadkości dendrologiczne cz.1 - kłęk kanadyjski

Czasami w naszych starych parkach czy ogrodach można znaleźć drzewo zupełnie odmienne od tych pospolitych często spotykanych. Długo się potem trzeba naszukać, co to za okaz. Ale warto, choćby dla satysfakcji.

Do takich rzadkości należy kłęk kanadyjski (Gymnocladus dioicus). To piękne i wysokie drzewo o bardzo długich liściach. Nawet do jednego metra! Jak na razie spotkałem go tylko w kilku miejscach w Polsce. A co najciekawsze - był to moment kwitnienia. Niezły traf :-).

Teraz czekam na moment owocowania - kłęk posiada duże strąki, niczym olbrzymie, grube fasole.

Lipa drobnolistna i jej prozdrowotne właściwości

Połowa czerwca to czas, gdy kwitną lipy. To bardzo popularne drzewa w naszych miastach i miasteczkach. Uwielbiają je też pszczoły, dzięki czemu mamy miód lipowy.

Miód lipowy działa antyseptycznie i uspokajająco. Stosowany jest w gorączkach, przeziębieniach, kaszlu i zapaleniu oskrzeli. Należy jednak uważać aby nie poddać go zbyt wysokiej temperaturze, gdyż traci wtedy swoje lecznicze właściwości.





Moje dzieciaki w przeziębieniach często piją syrop Lipomal powstały na bazie wyciągu z kwiatostanów lipy.

Lipy, które spotykamy to najczęściej lipy drobnolistne. Dużo rzadziej można spotkać lipę wielkolistną.

Miłorząb dwuklapowy

To drzewo jest jedynym z nielicznych przedstawicieli roślin nagozalążkowych, które mają spłaszczone, opadające na zimę liście (nie przekształcone w szpilki, igły). I dlatego we wszelkich atlasach jest podawany jako drzewo iglaste.





Jego nasiona są chińskim przysmakiem. Spożywa się je gotowane lub prażone. Ze względu na kształt liścia nazywane jest w Azji „łapą kaczki” a ponieważ nasiona są srebrzyste to ma też nazwę „srebrny owoc”. Posiada wiele odmian, które nadają się do małych ogródków.

Owoce orzechów

Niedawno pisałem o orzechówce, a dziś chcę przedstawić duże drzewa orzchów, które w Polsce wydają orzechy. I chciałem pokazać różnice między orzechami tych orzechów.

Każdy zna orzecha włoskiego i jego smaczne owoce. Skorupa jest cienka, ciemnozielona, nieowłosiona, a w środku skrywa fantastyczną łupinę zawierającą smaczne jadalne wnętrze.

Czasami można też spotkać w parkach orzecha czarnego. To duże drzewo. Większe od orzecha włoskiego. Nie dość, że ma inne liście, to owoc jego jest większy, delikatnie owłosiony, skorupa gruba, kolor zieleni mniej intensywny, bardziej żółtawy, często z brązowymi plamkami. Środek rzadko kiedy jest widoczny, gdyż orzech czarny zwykle nie pęka. Ciężko jest też łupinę wydostać ze środka. Co ciekawe orzech ten z łupiną wydaje intensywny zapach podobny do cytryny.

Do najrzadziej spotykanych u nas należy orzech szary. Te owoce nie mają kulistego kształtu. Są spłaszczone po bokach i bardziej owłosione. Wnętrze też ciężkie do wydobycia.

W kolekcjach dendrologicznych i starych parkach można obejrzeć też orzecha japońskiego, orzecha mandżurskiego i orzecha ajlantolistnego ze wspaniałymi owocami rosnącymi w gronach po kilkanaście sztuk!

Kwitnie perukowiec

Perukowca najczęściej kojarzymy po pięknych owocach i nasionach. Nie wiem, czy wielu z Was widziało jak pięknie kwitnie ten krzew a czasami małe drzewo? Dla mnie rewelacja.







Co ciekawe w czerwcu można rozmnażać perukowca z półzdrewniałych sadzonek. Obcinamy półzdrewniałą gałązkę i tniemy na długość do 4 oczek. Górne cięcie wykonujemy nad oczkiem (liściem, węzłem) a dolne pod. Cięcie lepiej dokonać ostrym nożem aby nie zmiażdżyć gałązki. Od dołu usuwamy liście. Sadzonkę zamaczamy w ukorzeniaczu (do zdobycia w sklepie ogrodniczym) i wsadzamy do wilgotnego podłoża na głębokość ok. 5 centymetrów. Utrzymujemy dużą wilgotność, dostęp do światła i wysoką temperaturę. Możemy dokarmiać dolistnie. Po kilku tygodniach sadzonka powinna się ukorzenić.

Orzechówka

Wydaje mi się, że nastał właściwy czas aby przygotować dobrą orzechówkę. Zebrane młode owoce orzecha włoskiego trzeba umyć i pokroić. Wkładamy je do dużego słoja i zalewamy odpowiednim zalewem spirytusowym. Czyli spirytusem z wodą tak aby całość miała ok. 75% zawartości alkoholu. Dosładzamy cukrem bądź miodem do smaku. Można też dodać cynamon lub goździki. Słój zakrywamy szczelną gazą i zawiązujemy. Nalewka z początku zielenieje aby uzyskać intensywnie brązową barwę, co ma miejsce po ok. 30 dniach od nastawienia. Wtedy możemy ją przefiltrować i zlać do butelek.



Orzechówka jest stosowana na wszelkie niestrawności i dolegliwości żołądkowe. Ze względu na specyficzny smak i zapach nie polecam picia w większej ilości :-).

Drzewa zatrzymujące pyły zawieszone

Ostatnio w TVN Meteo widziałem program o pyłach zawieszonych. One to są w naszych czasach jednym z najgorszych zanieczyszczeń. Ich przyczyną są samochody i ścierające się opony, asfalt, tarcze i klocki hamulcowe. W wyniku spalania się paliw w samochodach powstaje sadza i węgiel, a na jego powierzchni osadzają się węglowodory aromatyczne, dioksyny i metale ciężkie. Pyły te powodują raka płuc, jako drugi z powodów zaraz po paleniu papierosów.

Walką z takimi pyłami zajmuje się fitoremediacja, czyli usunięcie zanieczyszczeń, z powietrza i z gleby za pomocą różnych roślin. Badania naukowe dowodzą, że niektóre drzewa lepiej nadają się do walki z pyłami a inne gorzej. I dlatego do zasadzeń miejskich, przy ruchliwych drogach, najlepiej nadają się brzoza, jesiony (głównie pensylwański), lipy, topole, wiśnie ozdobne, klony, jarzęby, lilaki i bez czarny. Liście tych drzewa zawierają dużo wosków, które zatrzymują pyły zawieszone a potem są zmywane przez deszcz.





Więcej na http://majawogrodzie.tvn.pl/120,Fitoremediacja,porada.html

Śliczna krzewuszka

Kilka miesięcy temu udało mi się zdobyć krzewuszkę w formie drzewka. Kwitnie już chyba czwarty tydzień a z dnia na dzień kwiatów przybywa. Rewelacja. Sami zobaczcie.







To odmiana Bristol Ruby. Spotkałem też odmiany krzewuszki kwitnące w jasnych odcieniach różu. Ale miały formę krzaczastą.

Co to za klon?

Na spacerze po warszawskim Parku Żeromskiego przy placu Wilsona natknąłem się na takiego bardzo ładnego klona. Nie posiadam go w swojej kolekcji i mocno zastanawiam się, co to za odmiana. Mam swój typ ale nie chciałbym nikogo nakierowywać ani czegokolwiek sugerować.

Mam prośbę o Wasze typy. Jeśli będą przeważały nazwy zgodne z moim pomysłem to dorzucę go do Atlasu Drzew.

Jak zmierzyć wysokość drzewa?

Często się zastanawiamy, ile dane drzewo ma metrów? W przypadku małych drzewek stajemy na drabince, sięgamy wierzchołka, przykładamy koniec miarki, drugi koniec miarki puszczamy do ziemi. Pomocna osoba sprawdza wynik i już. A co z dużymi i wysokimi drzewami?

Jak zmierzyć wysokość drzewa?

1. Metoda cienia

Przygotujmy sobie kijek długości trochę ponad 1-go metra. Czekamy na słoneczny dzień. Wbijamy kijek w ziemię w pobliżu drzewa, tak aby miał dokładnie 1 metr długości ponad grunt. Kijek i drzewo muszą rzucać cień. Z prostej matematyki wiemy, że stosunek długości drzewa do długości kijka jest taki sam, jak stosunek długości cienia drzewa do długości cienia kijka. Mierzymy zatem długość cienia drzewa (C) i długość cienia kijka (c).

Zatem wysokość drzewa to:
Wysokość drzewa = C/c

Bierzemy kalkulator i dzielimy C przez c, pamiętając aby wpisać liczby w metrach albo tylko w centymetrach. Nie mieszać jednostek długości. Uzyskany iloraz C/c to wysokość naszego drzewa w metrach (albo centymetrach, jeśli takie stosowaliśmy). Poszło prosto, bo zastosowaliśmy dokładnie metrowy kijek :-). Pamiętajcie - ważne jest, aby oba pomiary robić bardzo szybko po sobie. Słońce zmienia swoją wysokość i dojdzie błąd pomiaru, jeśli zrobicie zbyt długą przerwę.

2. Metoda proporcjonalności ołówka

Może się zdarzyć, że pogoda nie pozwala za zastosowanie metody cienia. Skorzystamy ze zwykłego małego ołówka i pomocy kolegi/koleżanki. Mierzymy jego/jej wzrost. Prosimy tą osobę, aby ustawiła się przy pniu drzewa albo obok niego. Oddalamy się od drzewa na taką odległość, aby widać było tą osobę w takiej samej wysokości, jak wysokość naszego ołówka (najlepiej wyciągnąć i wyprostować dłoń z ołówkiem). Teraz wystarczy dokładnie "odłożyć" do góry tyle samo "ołówków" aż osiągniemy szczyt drzewa. Znając wysokość osoby, mnożymy ją przez liczbę odłożonych, pełnych ołówków, plus pewnie jakaś część ołówka ostatniego, niepełnego odłożenia. 

3. Metoda cyfrowego lub wydrukowanego zdjęcia

Dużo łatwiej będzie takiego mierzenia dokonać wykonując zdjęcie. Jeśli osoba o znanym nam wzroście jest w takiej samej odległości od aparatu wykonującego fotografię, co nasze drzewo, to teraz wystarczy linijką zmierzyć jej długość i sprawdzić, ile razy mieści się od podstawy do czubka drzewa. Ta liczba "razy" pomnożona przez wysokość osoby daje nam wysokość drzewa.

Dla przykładu osoba na zdjęciu ma 1,60 m wzrostu i zajmuje 30 pikseli w wysokości. Drzewo (ta duża topola) mierzy 450 pikseli. 450/30 daje 15 "odłożeń". 15 mnożone przez 1,60 metra daje 24 metry. Tyle mierzy to drzewo. Banalnie proste, prawda? 

Pamiętajmy tylko, aby osoba stała w tej samej odległości - najlepiej poprosić pomocnika, aby stanął obok mierzonego drzewa.

Macie jeszcze inne proste sposoby na mierzenie wysokości drzewa?

Kalina kończy kwitnąć

To bardzo ciekawe drzewko a często krzew. Chodzi mi o starą kalinę koralową. Dziś już rzadkość, a kiedyś bardzo rozpowszechniona w terenie, literaturze i piosence.

Kalina ta ciekawa jest dlatego, że specyficznie kwitnie. Najpierw pojawiają się rozwinięte kwiaty brzegowe całego baldachu, a następnie malutkie kwiaty środkowe. Te na brzegu utrzymują się kilkanaście dni. Te w środku natomiast bardzo szybko opadają.

Potoczne nazwy drzew, a ich taksonomia

Będąc dzieciakiem myślałem, że takie drzewa jak jawor, osika, jarzębina czy limba to zupełnie oddzielne gatunki drzew. Ale tak nie jest. To nazwy potoczne, dość mocno zakorzenione w niektórych regionach naszego kraju. I tak:

• jawor to klon jawor
• osika to topola osika
• jarzębina to jarząb pospolity
• limba to sosna limba
• bez to lilak pospolity
• paklon to klon polny
• limak to wiąz szypułkowy
• brzęk to jarząb brekinia
• smrek to świerk pospolity
• białodrzew to topola biała
• sokora to topola czarna

Jeśli znacie jeszcze potoczne, regionalne nazwy innych drzew to zapraszam do komentowania.

Modrzew

Modrzew ma swój urok. Szczególnie w sezonie, kiedy ma igły. Należy on bowiem do drzew iglastych, które gubią igły na zimę. Podobnie jak spotykane u nas: metasekwoja chińska i cypryśnik błotny.
Często w szkółkach można spotkać modrzewie o zwisających gałęziach w formie małych drzewek. Akurat do małych ogródków.
Na modrzewiach typowym widokiem są malutkie tegoroczne szyszeczki jak i roczne stare owoce.

Klon jesionolistny 'Flamingo'

Generalnie nie lubię klonów jesionolistnych. Są uważane za chwasty. Rosną gdzie popadnie. Zdobywają kolejne terytoria. A i wyglądają tak sobie.

Ale jest odmiana Flamingo, która może zachwycać. Subtelne połączenie bieli i zieleni robi wrażenie.