Nalewki

Rzadkości dendrologiczne

poniedziałek, 24 czerwca 2013

Ciekawa purpurowa czeremcha

Dzisiejszy spacer przyniósł mi wspaniałą niespodziankę. Na osiedlu, na którym bywam kilka razy w tygodniu natknąłem się na nowe drzewo. Nie miałem go jeszcze w mojej kolekcji.

Do końca nie jestem jeszcze pewien, czy go dobrze rozpoznałem. Aby mieć pewność trzeba drzewo obserwować w każdym okresie wegetacji - od samej wiosny, jak tylko nabrzmieją pączki, aż po końcówkę jesieni, gdy opadną liście. Daleka droga przede mną. Na dziś dzień obstawiam, że to czeremcha wirginijska 'Shubert' albo jeden z mieszańców czeremchy zwyczajnej z czeremchą wirginijską. Jaki?

czeremcha

czeremcha

czeremcha

czeremcha

czeremcha

czeremcha

czeremcha

czeremcha

czeremcha

Cechami charakterystycznymi spotkanego drzewa są purpurowe, niebłyszczące liście przypominające kształtem liście czeremchy zwyczajnej. Część liści od spodu była zielonkawa. Drzewo ma ok. 4,5 metra wysokości. Młode jasnobrązowe pędy miały charakterystyczne białe przetchlinki a kilkuletnie czarniawe pędy mają żółte przetchlinki. Owoce na razie zielone z zielonymi, krótkimi ogonkami. Niestety zapewne z powodu ostatnich, gwałtownych nawałnic owoców jest bardzo mało.

A może to zupełnie inne drzewo? Wszelkie pomysły mile widziane.

sobota, 22 czerwca 2013

Kwitnie lipa amerykańska

Zaraz po lipie szerokolistnej kwitnienie rozpoczęła lipa amerykańska. Kwiaty są dużo większe i wiszą na dłuższych i grubszych ogonkach. Mają jasnożółte płatki wyglądające niczym macki jakiegoś obcego stworka i żółte, niemal pomarańczowe duże pylniki. Są naprawdę urodziwie. Jest ich natomiast mniej (nie rosną tak gęsto) niż u naszych rodzimych lip drobnolistnej i szerokolistnej.

Myślę, że powinno się lipę amerykańską częściej stosować w naszej zieleni miejskiej i parkowej.

lipa amerykańska - kwiaty

lipa amerykańska - kwiaty

lipa amerykańska - kwiaty

lipa amerykańska - kwiaty

piątek, 21 czerwca 2013

Kwiaty sumaka octowca

Kwiaty sumaka całe swoje piękno ukazują tylko kilka dni i tylko z bliska. Z daleka dla początkującego przyrodnika ciężko jest rozpoznać czy mamy do czynienia z pąkami, z kwiatami czy już z owocami. Z bliska kwiaty przypominają troszkę naszego lilaka i perukowca. Wiecha kwiatowa zawiera setki małych, żółtych kwiatuszków. Są śliczne.

Kwiaty muszą być bardzo dobrym pożytkiem dla pszczół (roślina miododajna), bo gromadzi się przy nich cała masa. I całe szczęście, gdyż z tego co czytam to pszczół jest coraz mniej. Nie spotkałem jednak miodu sumakowego.
Kwiaty - sumak octowiec

Kwiaty - sumak octowiec

Kwiaty - sumak octowiec

czwartek, 20 czerwca 2013

Tamaryszek - pąki kwiatowe

Wspaniale wyglądają w słońcu pąki kwiatowe tamaryszka. Z daleka drzewko wygląda jakby było pokryte śniegiem. Gałązki są oblepione pąkami. Widok jest tym bardziej urokliwy, że tamaryszek nie wypuścił jeszcze swoich drobnych, łuskowatych liści.

Tamaryszek - pąki kwiatowe

Tamaryszek - pąki kwiatowe

Tamaryszek - pąki kwiatowe

poniedziałek, 17 czerwca 2013

Kwitnie trzmielina oskrzydlona

Dużo później niż inne trzmieliny kwitnie mi trzmielina oskrzydlona. Kwiaty ma natomiast niemal identyczne co pozostałe trzmieliny - Hamiltona i zwyczajna. Wyglądają one jak kremowe 4-łopatkowe śmigiełka samolotu z czterema działkami :-)

Nie kwitnie jednak tak obficie. Być może drzewko jest jeszcze za małe. Zobaczymy ile owoców zawiąże.

trzmielina oskrzydlona

trzmielina oskrzydlona

trzmielina oskrzydlona

trzmielina oskrzydlona

niedziela, 16 czerwca 2013

Lipa amerykańska - wielkie liście drzew

Jeśli pojedynczy liść drzewa przekracza 25 centymetrów to w naszej strefie klimatycznej można uznać, że jest wielki. Tak jest z lipą amerykańską. To lipa o największych liściach ze wszystkich spotykanych u nas lip.

Dla początkującego badacza przyrody można ją pomylić z lipą szerokolistną zwaną też lipą wielkolistną. I to właśnie przez tą niefortunną nazwę, możemy dokonać niewłaściwego rozpoznania drzewa. Wystarczy jednak dokonać pomiaru wielkości liścia i wszystko będzie jasne. Lipa amerykańska ma liść ponad 2 razy dłuższy i 2 razy szerszy od lipy wielkolistnej. Podobnie się ma z wielkością kwiatów i owoców tych drzew, ale o tym napiszę w przyszłości.

Lipa amerykańska

Lipa amerykańska

piątek, 14 czerwca 2013

Morwa biała i jedwab

Morwa mi się kojarzy z jedwabiem i z Milanówkiem. Niestety jej czas świetności przeminął. Morw sadzi się coraz mniej - głównie w ogródkach owocowych w celach konsumpcji. A szkoda. Okres prosperity sadzenia morw przypadał na lata 1924 aż po lata 80-te. Wtedy to mawiało się: "gdzie jest morwa tam i jedwab". A sam Henryk Sienkiewicz napisał "kto sadzi jedno drzewo morwowe, ten rzuca garść złota do krajowego skarbu". Ale od początku.

Morwa biała pochodzi z Chin i jest podstawowym pożywieniem gąsienic motyli jedwabników. Jedwabnictwo dotarło do Europy właśnie ze Wschodu. Uprawa jej w Europie rozpowszechniła się w XI-XII wieku w związku ze wzrostem popytu na jedwab naturalny.

W Polsce mamy potwierdzone pierwsze wzmianki o hodowli jedwabników już w 1595 roku. Sadzenie uregulowane prawnie zostało około roku 1770. W 1853 r. w Warszawie powstała Jedwabnicza Spółka Akcyjna. Na większą przemysłową skalę jedwabnictwo rozkwitło w dwudziestoleciu międzywojennym. Zorganizowaną akcję upowszechniania sadzenia morwy i hodowli jedwabników w okolicach Warszawy (Milanówek, Podkowa Leśna, Żółwin) po I wojnie światowej zawdzięczamy rodzeństwu Henrykowi i Stanisławie Witaczkom. W 1924 roku założyli w Milanówku Doświadczalną Stację Jedwabniczą. Prowadzone przed wojną hodowle jedwabników były dochodowym interesem dla ludności. W czasach II wojny światowej było ogromne zapotrzebowanie na materiał do szycia spadochronów. Morwy sadzono wtedy w wielu niemieckich ogrodach.

Morwa biała

Morwa biała

Wychów gąsienic jedwabnika morwowego był zajęciem sezonowym. Trwało to tylko około miesiąca czasu w okresie czerwca i lipca. W okresie wzrostu gąsienice potrzebowały bardzo dużo pożywienia. Wychowanie poczwarki (wtedy powstaje kokon) wymagało podania jedwabnikom (przy klasycznej wielkości hodowli) około pół tony liści morwy - najlepiej młodych listków. Aby zdobyć tyle liści należało mieć już kilkuletni sad morwowy.

Cykl rozwojowy owada – jedwabnika (Bombyx mori) biegł od jajeczek do gąsienicy, a następnie przez poczwarkę do motyla. Gdy gąsienica przechodzi w poczwarkę z jej gruczołów pod buzią wydziela substancję, która krzepnie w jedwab. W powstającym stąd oprzędzie, czyli kokonie, gąsienica się zasklepia. Aby uzyskać jedwab trzeba na tym etapie przerwać cykl rozwojowy owada. Jeśli tego nie zrobimy to poczwarka rozwinie się w motyla, który wychodząc z kokonu przebiłby tkankę oprzędu i zniszczył jedwabne nici. Dlatego umieszcza się kokony w wysokiej temperaturze, w której poczwarki zamierają, a zostają jedwabne oprzędy. Z mocno skręconych kokonów uzyskuje się po namoczeniu i rozwinięciu jedwabną nitkę.

Morwa biała

Morwa biała

Morwa biała

Opracowałem na podstawie artykułu: http://www.milanowek.pl/pliki/5/gdzie_jest_morwa_tam_jedwabnictwo_byc_moze.pdf

środa, 12 czerwca 2013

Rzadkości dendrologiczne cz.9 - szydlica japońska

Jeśli chcecie mieć w dużym ogrodzie ciekawe i oryginalne drzewo z fikuśnymi szyszeczkami to warto poeksperymentować z szydlicą japońską zwaną kryptomerią. To duże drzewo - rosnące u nas do ponad 10 metrów wysokości i w miarę mrozoodporne (choć polecane głównie dla najcieplejszych rejonów Polski). Preferuje stanowiska słoneczne, wilgotne i osłonięte. Niestety nie znosi suszy - rośnie tylko na mokrych podłożach, co przy aktualnej aurze nie jest trudne.

Jego ozdobę stanowią szydlaste pięknie zielone igły, łuszcząca się czerwono-brązowawa korowina oraz ciekawie wyglądające niemal okrągłe brązowawe szyszki wielkości 3 cm. Bardzo pięknie prezentuje się jako soliter.

szydlica japońska

szydlica japońska

szydlica japońska

szydlica japońska

szydlica japońska

szydlica japońska

wtorek, 11 czerwca 2013

Jarząb japoński - zielone owoce

Mój jarząb japoński już przekwitł i pojawiły się pierwsze zielone owoce. Jak widać nie są tak okrągłe, jak owoce naszej jarzębiny. To raczej takie beczułki. Wydaje mi się też, że są troszkę większe. Czekam na kolor teraz :-).

Jarząb japoński - niedojrzałe owoce

Jarząb japoński - niedojrzałe owoce

Jarząb japoński - niedojrzałe owoce

sobota, 8 czerwca 2013

Krzewuszka 'Bristol Ruby'

Moja krzewuszka odmiany 'Bristol Ruby' ma już 2 lata odkąd ją wsadziłem. W tym roku kwitnie prześlicznie na rubinowoczerwono. Kwiaty prześlicznie wyglądają na tle intensywnie zielonych liści.  I nie ukrywam, że to jedna z piękniejszych i najobficiej kwitnących na czerwono krzewuszek jakie widziałem (no może na równi z odmianą 'Eva Rathke'). A co najważniejsze jest ona najbardziej mrozoodporna. Z powodzeniem nadaje się do każdego regionu Polski.

Polecam do małych ogródków. Szczególnie tę w formie drzewiastej - wydaje mi się, że ma więcej kwiatów niż te w formie krzaczastej.

Krzewuszka 'Bristol Ruby'

Krzewuszka 'Bristol Ruby'

Krzewuszka 'Bristol Ruby'

Krzewuszka 'Bristol Ruby'

Krzewuszka 'Bristol Ruby'

Krzewuszka 'Bristol Ruby'

piątek, 7 czerwca 2013

Strąki karagany syberyjskiej

Niemal dwa lata temu pisałem, że jeszcze nie spotkałem ładnego drzewiastego okazu karagany syberyjskiej. W końcu się udało. Niestety już po kwitnieniu, a karagana ślicznie kwitnie, ale w czasie owocowania. Oto młode strąki karagany syberyjskiej, które za czasów przedszkolnych uznawaliśmy za mini banany (a było to w czasach, kiedy o bananach można było pomarzyć). Chodzi mi o wygląd owoców, a nie o ich konsumpcję :-).

Strąki karagany syberyjskiej

Strąki karagany syberyjskiej

Strąki karagany syberyjskiej

poniedziałek, 3 czerwca 2013

Klon palmowy purpurowy

Klon palmowy w odmianie purpurowej (Acer palmatum Atropurpureum) to chyba jeden z najładniejszych klonów palmowych. A co najważniejsze jeden z bardziej wytrzymałych na niskie temperatury, co w naszym klimacie ma bardzo duże znaczenie. Preferuje gleby kwaśne i wilgotne a stanowiska osłonięte od silnych i zimnych wiatrów. Nie próbujcie go sadzić na innych podłożach czy w niskich strefach mrozoodporności. Małe szanse na rozwój.

Klon ten ma wspaniałe ciemnoczerwone liście: 5-klapowe, z głęboko podzielonymi wąskimi klapami oraz z dwoma dodatkowymi mini klapami. Mi one przypominają ślady małych dinozaurów z prehistorii. Generalnie czad. Co ciekawe jesienią liście nabierają jeszcze piękniejsze krwistoczerwone tony. Liście te zostały wykorzystane do logotypu arboretum w Rogowie.

Klon palmowy purpurowy

Klon palmowy purpurowy

Klon palmowy purpurowy

Klon palmowy purpurowy

Klon palmowy purpurowy

Klon palmowy purpurowy

To jedno z piękniejszych, bardzo oryginalnych drzew (pochodzi z Chin i Korei), które proponuję do przydomowych ogródków - szczególnie jako soliter. Ale uwaga - w dobrych warunkach potrafi urosnąć do 6 metrów wysokości i szerokości. Trzeba wcześniej przewidzieć tyle miejsca dla niego.