Lilak drobnolistny 'Josée'

Zawsze wiosną zachwyca mnie kwitnienie lilaka Meyera. Te drobne fioletoworóżowe kwiatuszki w postaci wydłużonych trąbek to rewelacja. Dziś spotkałem inny kwitnący lilak. Myślałem na pierwszy rzut oka, że to lilak Meyera powtarza kwitnienie. Okazało się, że to dość podobny do niego lilak 'Josée'.

Lilak drobnolistny 'Josée'

Lilak 'Josée' (Syringa microphylla 'Josée') to kulisty krzew o zwartym pokroju, który rośnie max do 2 metrów wysokości. Cechuje go gęste ulistnienie. Liście małe, ciemnozielone o sercowatym kształcie z wydłużonym wierzchołkiem. Generalnie kwitnie późną wiosną pod koniec maja. Kwiaty jednak nie są fioletoworóżowe, ale bardziej różowe niż fioletowe. Trąbki kwiatowe są krótsze. Są śliczne.

Właśnie teraz pod koniec sierpnia potrafi powtórzyć kwitnienie. Już nie tak obfite ale jednak. Pamiętajcie, że on lubi dużo słońca - w cieniu nie zachwyci pełnym kwitnieniem. Piękna roślina do małych ogródków.

Dojrzewają owoce orzecha sercowatego

Niegdyś orzech sercowaty (Juglans cordiformis) był odrębnym taksonem, teraz uznawany jest za owocową odmianę orzecha ajlantolistnego zwanego japońskim i z łaciny zwany Juglans ailantifolia var. cordiformis. W ogóle z tymi rzadziej spotykanymi orzechami to jest duży problem z rozróżnieniem, bo one dość łatwo się krzyżują. Nawet w Polsce. Możemy u nas znaleźć krzyżówki orzecha szarego (Juglans cinerea), orzecha czarnego (Juglans nigra), orzecha ajlantolistnego (Juglans ailantifolia), a nawet najpopularniejszego u nas orzecha włoskiego (Juglans regia). Na stronach specjalistów jest straszne zamieszanie. Nie do końca wiadomo, co jest gatunkiem, co synonimem, co krzyżówką, a co odmianą. Zrobię o tym osobny wpis, bo mam kilka spotkanych orzechów, które nigdzie nie pasują mi do klasyfikacji.

Wróćmy do orzecha sercowatego. To jeden z piękniejszych orzechów rosnący u nas ze względu na pokój, olbrzymie liście, a przede wszystkim na owoce. Jego orzechy rosną po kilkanaście sztuk w gronie. Ba - ich może być kilkadziesiąt. Aż się gałązki uginają. Oczywiście nie wszystkie owoce dotrwają do jesieni, silne wiatry i ulewy czynią szkody, ale to chyba najbardziej płodny z rodzajów orzechów w przeliczeniu na jedno grono. Szkoda, że tak rzadko u nas sadzony.

Dereń jadalny 'Variegata'

Koniec sierpnia to czas zbiorów derenia jadalnego. Ja już mam nalewkę nastawioną - zbierałem owoce w ten weekend, ale nie o tym dziś chcę napisać. Dereń jadalny może być dekoracyjnym drzewkiem nie tylko w czasie wczesnowiosennego kwitnienia, czy teraz w czasie owocowania. Może być dekoracyjny cały rok. Jak? Wystarczy posadzić odmianę 'Variegata' - (Cornus mas 'Variegata'), o dwubarwnych liściach. Po brzegu jego liście otoczone są bardzo szeroką, białą obwódką. Zieleń liści przebija się tylko po środku, wzdłuż głównego nerwu. Bajkowo to wygląda, szczególnie teraz, gdy jasna obwódka kontrastuje z czerwienią owoców. Bajka.

Jednak jest odrobina dziegciu w tym pięknie. Odmiana 'Variegata' jest wrażliwa na intensywne promienie słoneczne. Liście w czasie upałów, przy mega słonecznych dniach i suszy bywają przypalane. Brzydko to wtedy wygląda. Dlatego warto sadzić tą odmianę derenia nie na południowych stanowiskach, a najlepiej w półcieniu. Warto go też w czasie upałów obficiej podlewać.  

Jeszcze jedno - ponieważ rośnie w większym cieniu to owocuje później i mniej obficie.

Dojrzewają owoce palecznika chińskiego

Coraz większe są już owoce palecznika chińskiego, czyli palecznika Fargesa (Decaisnea fargesii). To oryginalne i rzadko spotykane u nas drzewko kwitnie bardzo późno - w połowie czerwca. Owoce bardzo długo dojrzewają. Na razie są jeszcze średniakami barwy jasnozielonej. Dojrzeją w pełni dopiero w październiku. Wtedy osiągną ok. 15 cm długości i staną się ślicznie niebieskie. Ale już przyciągają wzrok swoją unikalnością formy i kształtu.

Jeszcze 10 lat temu pisałem, że palecznik jest mało odporny na nasze mrozy. Jest lepiej niż myślałem. Z powodzeniem wytrzymuje nasze zimy. Spokojnie można ściągać z zagranicy nasiona i sadzić go w polskich ogródkach. Powodzenia w uprawie życzę!

Szczęślin późny - owoce

3 lata temu opisałem urokliwe drzewko szczęślinu. Brakowało mi jego owoców do mojej kolekcji zdjęć. I w końcu się udało - spotkałem ostatnio owocujący szczęślin późny. Co prawda w formie dużego krzewu, ale owoce to owoce. Rzucają się w oczy z daleka. Są naprawdę urokliwe. 

Owocował obficie. Owoce dopiero zaczynały się rozwijać i dojrzewać. Zielone i granatowe kuleczki z okalającymi je różowoczerwonymi płatkami w kształcie gwiazdy z pięcioma ramionami. Te dojrzałe tylko na szczycie, a te jeszcze zielone niżej. Wiele torebek jeszcze zamkniętych. Na niektórych gałązkach to jeszcze były kwiaty. Dla mnie wielkie wow!

Naukowcy ostrzegają, że niektóre rodzaje liści drzew mogą się nagrzać zbyt mocno, aby móc przeprowadzić fotosyntezę

Lasy tropikalne mogą być zbyt gorące na fotosyntezę. Kiedy drzewa stają się zbyt gorące, produkcja energii w ich liściach ulega zmniejszeniu. Z badania opublikowanego w środę w czasopiśmie Nature wynika, że w lasach tropikalnych może być tak gorąco, że niektóre rodzaje liści nie będą już w stanie przeprowadzić fotosyntezy. Zmiany klimatyczne już powodują, że pewna część liści drzew tropikalnych jest tak gorąca, że ich mechanizm fotosyntetyczny piecze się i pęka.

Badanie wykazało, że nawet jeśli otaczające powietrze jest znacznie chłodniejsze niż same liście, około 0,01 procent pojedynczych liści może osiągnąć temperaturę krytyczną, w której enzymy niezbędne do fotosyntezy przechodzą proces zwany denaturacją – czyli tego samego typu nieodwracalnej zmianie, jaką białka jaj w cieście tortowym ulegają w piekarniku. „To naprawdę twarde liczby w stosunku do tego, co już intuicyjnie wiemy: że robi się za gorąco dla drzew i lasów tropikalnych” – mówiła Stephanie Pau, ekolog globalnych zmian na Florida State University, która nie była zaangażowana w nowe badania. Wykorzystując połączenie danych o wysokiej rozdzielczości z instrumentów termowizyjnych NASA znajdujących się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej oraz eksperymentów naziemnych przeprowadzonych w lasach tropikalnych na całym świecie, naukowcy odkryli, że niewielka część, około 0,01% wszystkich liści, jest już wystawiona na działanie temperatur przekraczających ich granice funkcjonalne.

Nowe badanie składało się z trzech części. Najpierw naukowcy dokonali przeglądu eksperymentów, których celem było zrozumienie, co dzieje się z poszczególnymi liśćmi wraz ze wzrostem temperatury. Następnie sprawdzili dane satelitarne ujawniające lokalne temperatury. Na koniec zbudowali model komputerowy, aby zrozumieć, jak lasy tropikalne mogą reagować na ciągły wzrost globalnej temperatury. Następnie badacze wykorzystali dane zebrane w ramach eksperymentu ECOsystem Spaceborne Thermal Radiometer Experiment on Space Station (ECOSTRESS), czujnika zamontowanego na zewnątrz Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, którego prace rozpoczęły się w 2018 r. Naukowcy wykorzystali dane z roku 2020 i mają nadzieję, że powrócić do tych badań z nowszymi informacjami.

Mechanizm fotosyntezy drzew tropikalnych zaczyna zawodzić średnio w temperaturze około 46,7°C. Badania sugerują, że lasy mogą osiągać niebezpieczne progi temperatur wcześniej, niż dotychczas zakładano. Jeśli na drzewie umrze wystarczająca liczba liści, umrze samo drzewo, co oznacza, że rosnące temperatury mogą zniszczyć te lasy.

Modele przewidują, że gdy globalny wzrost temperatury wyniesie 3,9°C, w lasach tych może nastąpić masowe uszkodzenie liści. Jeśli średnia globalna temperatura na świecie wzrośnie o ponad 4 stopnie Celsjusza w porównaniu do poziomów sprzed epoki przemysłowej (1850-1900), to wzrośnie też ilość drzew niezdolnych do przeprowadzenia procesu fotosyntezy.

Kolory budlei Davida

Od miesiąca kwitną budleje Davida (Buddleja davidii). Rok temu opisałem ten motyli krzew. Wspominałem o wielu kolorach, na jakie kwitną budleje. Tym razem udało mi się zebrać zdjęcia kilku odmian różnych budlej. Warto wiedzieć za nim się posadzi, czy pasuje nam ona do istniejących już ogrodowych kompozycji.

Budleja Davida - odmiany

Fioletowe:

'African Queen' - to silnie rozgałęziona odmiana, rosnąca do 2,5 m wysokości, o długich, ciemnofioletowych kwiatostanach,
'Black Knight' - odmiana o ciemnopurpurowych, fioletowych kwiatostanach,
'Blue Chip' - niska odmiana o jasnofioletowych kwiatach,
'Border Beauty' - odmiana o kwiatach jasnofioletowych,
'Butterfly Tower' - odmiana o wzniesionym pokroju i purpurowofioletowych kwiatach,
'Empire Blue' - silnie rosnąca odmiana o kwiatostanach fioletowoniebieskich z pomarańczowymi środkami,
'Ile de France' - odmiana o fioletowych kwiatach,
'Pink Purple' - niska odmiana o bordowofioletowych kwiatach,
'Santana' - odmiana o fioletowych kwiatach, a liście zielono-żółte na słonecznych stanowiskach,
'Violet' - niska odmiana o jasnofioletowych kwiatach. 

Różowe:

'Pink Delight' - odmiana o pięknych ciemnoróżowych kwiatach, 'Velvet' - odmiana o ciemnoróżowych kwiatach.

Czerwone:

'Dartmoor' - odmiana o karmazynowych kwiatostanach,
'Harlequin' - odmiana o czerwonawopurpurowych kwiatostanach oraz liściach z kremowobiałym zabarwieniem,
'Royal Red' - odmiana o charakterystycznych, czerwonopurpurowych kwiatostanach; jej kwiaty tworzą długie grona osiągające do 50 cm długości.

Niebieskie:

'Nanho Blue' - odmiana o bladoniebieskich kwiatostanach,
'Flower Power' - odmiana o kwiatach od różu po niebieski do fioletu,
'Sky Blue' – niska odmiana o niebieskawych kwiatach.
'Wisteria Lane' - odmiana o jasnobłękitnych kwiatostanach i płaczącym pokroju,

Białe:

'Alba' - odmiana o białych kwiatostanach, słabo żywotna,
'Ivory' - niska odmiana o kwiatach białokremowych,
'Nanho White' - niska odmiana o białych kwiatostanach,
'White Ball' - odmiana o białych kwiatostanach,
'White Bouquet' - odmiana o białych kwiatostanach z żółtym środkiem,
'White Profusion' - odmiana uważana za najpiękniejszą spośród białych, wytwarzająca kwiaty z żółtymi środkami.

Budleja Davida 'Pink Delight'


Budleja Davida 'Pink Delight'


Budleja Davida 'African Queen'


Budleja Davida 'African Queen'


Budleja Davida 'Santana'


Budleja Davida 'Santana'


Budleja Davida 'Wisteria Lane'


Budleja Davida 'Wisteria Lane'


Budleja Davida 'Butterfly Tower'


Budleja Davida 'Butterfly Tower'


Budleja Davida 'White Profusion'


Budleja Davida 'White Profusion'


Budleja Davida 'Border Beauty'


Budleja Davida 'Border Beauty'


Budleja Davida 'Nanho White'


Budleja Davida 'Nanho White'


Budleja Davida o białych kwiatach


Budleja Davida o białych kwiatach


Budleja Davida o niebieskich kwiatach


Budleja Davida o niebieskich kwiatach