Nalewki

Rzadkości dendrologiczne

niedziela, 14 listopada 2021

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Dzisiejszy wpis został zainspirowany jednym z ostatnich odcinków Milionerów, który oglądałem. Tam na pytaniu za 250 tysięcy PLN, co to są topiary, uczestniczka odpadła, mając do wyboru takie 4 odpowiedzi:

    A: bywalczynie salonów
    B: miejsce akcji "Konopielki"
    C: rodzaj bagna
    D: żywe rzeźby z krzewów

Pani postawiła na "Konopielkę" i zakończyła grę z gwarantowaną sumą 40 tysięcy PLN. Nie była to właściwa odpowiedź.

Co to są topiary?

Topiary to długotrwale formowane, poprzez strzyżenie i wyginanie, rzeźby z krzewów i drzew w postaci brył geometrycznych, ciekawych kształtów, budowli, zwierzaków, znanych postaci czy innych stworów. Nazwa pochodzi ze zlepku słów ars topiaria - sztuka kształtowania roślin. Są częstym elementów parków i ogrodów przypałacowych, ogrodów hobbystycznych, a czasami zieleni miejskiej. Wymagają mnóstwa pracy i nakładów. Liczy się też dobór właściwych gatunków i odmian roślin.

Z jakich drzew i krzewów warto tworzyć topiary?

Do wykonania topiar najlepiej nadają się zimozielone gatunki drzew i krzewów. Można o nich więcej poczytać w moim poprzednim wpisie. Tu tylko wspomnę, że najczęściej do takiego formowania i strzyżenia wykorzystuje się:

  • bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens)
  • choinę kanadyjską (Tsuga canadensis)
  • cis pospolity (Taxus baccata)
  • cyprysiki w odmianach (Chamaecyparis)
  • jałowiec pospolity (Juniperus communis)
  • ligustr pospolity (Ligustrum vulgare)
  • ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium
  • świerki w odmianach (Picea)
  • żywotnik zachodni (Thuja occidentalis)

Dużo rzadziej spotyka się topiary z roślin niezimozielonych: grabu pospolitego (Carpinus betulus), buka zwyczajnego (Fagus sylvatica), czy różnych gatunków i odmian klonu (Acer), wierzby (Salix) oraz berberysu (Berberis), a nawet irgi (Cotoneaster). Hobbyści eksperymentują robiąc rzeźby roślinne z wielu innych gatunków.

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Systematyczne strzyżenie - sposób na topiary

Nie ma co się oszukiwać, topiary to najwyższa forma ogrodnictwa. Cieszą oko, ale wymagają ogromnych nakładów pracy i olbrzymiej wiedzy. Czasami liczy się też sposób - pomysł na stworzenie cudownego kształtu. Nie każda figura powstaje z przycinania i strzyżenia samej rośliny. Często potrzebny jest odpowiedni, solidny, druciany stelaż, który podtrzyma ciężkie gałązki i pomoże w formowaniu wymyślnych rzeźb. Taki stelaż - większy od rośliny - zakłada się od góry, bądź z dwóch boków, które się potem zespala w całość. Następnie, w miarę rozwoju rośliny, przycina się wystające poza stelaż gałązki. Oczywiście wszystko w odpowiednim czasie. Taki proces formowania trwa wiele lat, a często dekad! Najlepsi ogrodnicy formułują duże topiary przez całe swoje życie! 

Eksperci od przycinania radzą dokonywać cięcia 2-3 razy w sezonie, późną wiosną oraz wczesnym latem - wtedy, gdy pojawiać się może wiele nowych przyrostów. Ważne jest, aby nie ciąć jesienią. Rośliny muszą bezpiecznie przetrwać naszą zimę. Cięcie pobudza do wypuszczania nowych gałązek i nie pozwoliłoby na przygotowanie się do mrozów. Pamiętajmy też, że przycinana roślina wymaga spożycia dużej liczby składników pokarmowych, w tym przede wszystkim azotu. Trzeba ją częściej zasilać specjalnymi nawozami i podlewać. Ale z umiarem.

Nie oszukujmy się, nie zawsze końcowy efekt zbiega się z początkowym planem formowania rośliny. Czasami formy i stelaże są po prostu obsadzane różnymi roślinami. Spotkaliście gdzieś takie urocze, zielone rzeźby? Wygralibyście ćwierć miliona PLN?

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary - rzeźby z drzew i krzewów

Topiary z ligustru

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz