Nalewki

Rzadkości dendrologiczne

środa, 31 sierpnia 2022

Szerszenie na lilakach

Od początku sierpnia do lilaków (potocznie zwanych u nas bzami) przylatują szerszenie. Jeden, dwa, co jakiś czas i obsiadają na gałązkach. Potem te szerszenie odlatują i cykl się powtarza. Operują tak od rana, aż do późnego wieczora; widywałem je nawet po zachodzie słońca. Drzewka są oświetlone ulicznymi latarniami więc mogłem je dobrze obserwować.

Uważne oględziny pozwalają stwierdzić, że szerszenie objadają korę drzewek, a niestety większe ubytki kory mogą zaszkodzić drzewku. Kora bzów w wielu miejscach jest mocno poobgryzana, warto ją zabezpieczyć gliną lub specjalnym preparatem (chociaż coraz więcej badań wykazuje, aby nie ruszać - drzewo sobie samo da radę). Dodam jeszcze, że piszę tu o przypadku, gdy nie ma na tych lilakach gniazda szerszeni. Wtedy byłoby to bardzo niebezpieczne. Najpierw trzeba byłoby pozbyć się gniazda.

Po co szerszenie przesiadują na lilakach?

Spotkałem się z dwoma teoriami. Pierwsza to, że wykorzystują materiał - korowinę i wyciekający sok z bzu do budowy swoich gniazd. Ta mieszanina to taki materiał celulozopodobny. Dobry budulec. Coś w tym jest wg mnie.

Druga teoria to, że ten sok fermentuje i służy owadom, jak alkohol. Takie gałązki lilakowe są, jak otwarty 24h, darmowy sklep monopolowy. Szerszenie się alkoholizują i delikatnie pijane ruszają w dalszy lot. W taką teorię mniej wierzę.

A może ktoś z Was zajmuje się owadami i ma inną teorię na temat szerszeni na lilakach pod koniec lata? Po co obrywają korę bzów?

Warto dodać, że szerszenie są dość niebezpieczne (dla osób starszych, małych dzieci i tych uczulonych). W internecie jest mnóstwo pomysłów, jak się ich pozbyć i zniechęcić do obsiadywania i niszczenia drzewek. Generalnie warto wspomnieć, że nieatakowane nie są agresywne - zainteresowane są głównie swoją pracą obgryzania korowiny. Same nie atakują bez powodu.

Szerszenie na lilakach

Szerszenie na lilakach

Szerszenie na lilakach

Szerszenie na lilakach

Szerszenie na lilakach

wtorek, 30 sierpnia 2022

Właściwości lecznicze przytuli czepnej - na co stosować?

Leczniczą moc ziół wykorzystuje się od zarania dziejów. Właściwości tych najpopularniejszych roślin: mięty, skrzypu czy rumianku są powszechnie znane. A czy wiesz, do czego możesz użyć przytulii czepnej? Poznaj powody, dla których warto włączyć ją do swojej domowej apteczki i stosować według potrzeb.

Przytulia czepna

Zwykła roślina – niezwykłe właściwości

Przytulia czepna (Galium aparine) występuje pospolicie w naszej strefie klimatycznej. Znana w medycynie ludowej jako środek antyseptyczny, wspomagający proces leczenia dolegliwości skórnych, oparzeń i ran. Jednak to tylko namiastka rzeczy, do których możesz wykorzystać tę niezwykłą roślinę.  Poniżej zebrane zostały one wszystkie.

Przytulia czepna – właściwości lecznicze:

  • poprawia krążenie krwi
  • działa moczopędnie
  • stymuluje przepływ limfy
  • działa rozkurczająco
  • wzmacnia regenerację organizmu
  • działa kojąco na skórę

Paulownia wytwarza pąki kwiatowe na kolejny sezon

Wiele drzew już teraz na progu jesieni wytwarza pąki kwiatowe, które otworzą się w przyszłym sezonie wegetacyjnym. Warto o tym wiedzieć, aby nie przycinać jesienią takich roślin teraz ani jesienią, bo pozbawimy się wiosną pięknego kwitnienia. Do najpopularniejszych takich drzew należy magnolia, ale ja dziś pokażę paulownię omszoną.

Pąki kwiatowe paulowni są kuliste, kremowo-beżowe, delikatnie owłosione i zebrane na końcach pędów w dość duże wiechy. Piękny widok. Te pąki tak zimują i niestety czasami - przy większych zimowych mrozach - przemarzają. Wtedy na wiosnę nie będzie kwitnienia drzewka.

Warto przy okazji wspomnieć, że często mylona z paulownią katalpa (surmia) nie wypuszcza teraz pąków kwiatowych. Ona robi to po pierwszej dekadzie czerwca, po czym zaraz zakwita. To warto wiedzieć, dzięki czemu łatwiej będzie rozróżnić te dwa drzewa.

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

Paulownia puszysta - pąki kwiatowe

poniedziałek, 29 sierpnia 2022

Jak dojrzewają jarzęby

Dziś będzie nie lada gratka dla przyrodników. Coś o czym nie dowiecie się z podręczników do dendrologii. Obserwowałem proces dojrzewania owoców najpopularniejszych w naszych parkach jarzębów. Okazuje się, że ta cecha może być pomocna przy ich rozpoznawaniu. Zdjęcia pochodzą z ostatniego weekendu sierpnia. Drzewa były oddalone od siebie do 1 km.

Najwcześniej dojrzewa jarzębina, czyli jarząb pospolity. Ona już prawie od miesiąca dostała kolorów i jej owoce mienią się odcieniami pomarańczy i czerwieni w zależności od odmiany i stanowiska. Łatwa do rozpoznania, bo ma złożone liście.

Jarząb pospolity owoce

Jarząb pospolity owoce

Czerwony jest też jarząb turyński - rzadkość w Polsce, ale coraz częściej go widuję więc warto o nim wspomnieć. Szczególnie, że bywa zapewne mylony z jarzębem szwedzkim. Jak zaraz zobaczycie to właśnie termin dojrzewania owców bardzo różni te dwa drzewa.

Jarząb turyński owoce

Jarząb turyński owoce

Rumieńców dopiero dostaje jarząb szwedzki. Ale jeszcze trochę czasu potrzebuje, aby nabrać pełnie czerwonych barw. Część owoców żółtawa, a część delikatnie czerwonawa. Całkiem inaczej niż wcześniej pokazany jarząb turyński.

Jarząb szwedzki owoce

Jarząb szwedzki owoce

Najmniej dojrzały jest jarząb mączny. Ten jeszcze jest zieloniutki, a na owocach widać delikatny, mączny nalot. Tu jeszcze dużo czasu potrzeba, aby owoce dojrzały.

Jarząb mączny owoce

Jarząb mączny owoce

Przypomnę tylko, że wszystkie te trzy ostatnio wspomniane jarzęby mają pojedyncze liście. Dla wielu podobne, ale jednak różniące się, o czym pisałem w czerwcu.

niedziela, 28 sierpnia 2022

Dojrzewają brzoskwinie

Klimat w Polsce się na tyle ocieplił, że coraz częściej widuję w ogrodach piękne owoce brzoskwini. I szczerze moim zdaniem to jest niezły wyczyn doczekać się tych owoców na drzewkach. I to nie o klimat się rozchodzi, chociaż często kwiaty są uszkadzane przez wiosenne przymrozki. Po prostu drzewa te atakuje tyle chorób i szkodników, że wiele z nich ma problemy z dalszym rozwojem już pod koniec wiosny. Kędzierzawość, czyli grzyb Taphrina deformans atakuje liście brzoskwini, są one poskręcane, deformowane, przebarwione i w konsekwencji obumierają. Bez oprysku się nie obejdzie, inaczej drzewko nam zginie. Inne grzyby, które atakują brzoskwinie to parch, brunatna zgnilizna drzew pestkowych, guzowatość korzeni oraz wertycylioza. 

Jak już uda się wygrać wojny z tym całym dziadostwem to jest szansa, że będziemy się cieszyć urokliwymi i pysznymi owocami, jak ze zdjęć poniżej. Drzewko to spotkałem w okolicy w jednym z ogródków. Było oblepione dojrzewającymi brzoskwiniami. Oczywiście owoce nie są tak duże, jak te kupowane w marketach, oferowane w handlu na targu, czy spotykane na wakacjach w ciepłych krajach. Ale są!

Brzoskwinia - owoce

Brzoskwinia - owoce

Brzoskwinia - owoce

Brzoskwinia - owoce

Brzoskwinia - owoce

Brzoskwinia - owoce

piątek, 26 sierpnia 2022

Arboretum w Rogowie pod koniec sierpnia

Upalny dzień, słoneczny i bezwietrzny. Chmur brak, zagrożeń burzowych także. Zatem szybka decyzja, aby podjechać z rana do arboretum w Rogowie. Tam zawsze się coś dzieje. Co ważne jest otwarte od 7:00 rano więc można być jeszcze przed pracą. Tak rano jest idealne światło do pstrykania fotek. W lato to ważne. Zdjęcia robione w okolicach południa bywają prześwietlone. Szczególnie, jak się nie ma dużo czasu na ustawienia.

W arboretum tym zawsze można upolować gatunek drzewa, którego jeszcze się nie ma w kolekcji w określonej fazie rozwoju. Nic to, że już końcówka lata. Część roślin jeszcze kwitnie - szczególnie tych rzadkich, kolekcjonerskich. Rarytasów. Tak było i teraz. Zobaczcie na ewodię, kolcosiła czy orszeliny albo franklinię. Wiele roślin dopiero zawiązuje owoce. I to jakie owoce.

Dla mnie to inny wymiar. Świat bajkowy, który odwiedzam niemal miesiąc w miesiąc. Polecam. Szczególnie z rana - w cieniu drzew nie ma upału.

Ewodia koreańska
Ewodia koreańska

Franklinia amerykańska
Franklinia amerykańska

Papierówka chińska
Papierówka chińska

Papierówka chińska
Papierówka chińska

Dwuskrzydlak chiński
Dwuskrzydlak chiński

Magnolia purpurowa
Magnolia purpurowa

Orzech ajlantolistny
Orzech ajlantolistny

Palecznik chiński
Palecznik chiński

Głowocis chiński
Głowocis chiński

Styrakowiec japoński
Styrakowiec japoński

Trzmielina szerokolistna
Trzmielina szerokolistna

Styrak okrągłolistny
Styrak okrągłolistny

Kalina japońska 'St. Keverne'
Kalina japońska 'St. Keverne'

Styrak japoński
Styrak japoński

Klon japoński odm. tojadolistna
Klon japoński odm. tojadolistna

Magnolia Wilsona
Magnolia Wilsona

Klon drobnokwiatowy
Klon drobnokwiatowy

Trzmielina wielkoskrzydla
Trzmielina wielkoskrzydła

Modrzew japoński
Modrzew japoński

Kolcosił drzewiasty forma Maksymowicza
Kolcosił drzewiasty forma Maksymowicza

Surmia Bungego
Surmia Bungego

Kalina Siebolda
Kalina Siebolda

Styrakowiec chiński
Styrakowiec chiński

Orszelina olcholistna
Orszelina olcholistna

Nemopanthus mucronatus
Nemopanthus mucronatus

Klon diabelski
Klon diabelski

Magnolia drzewiasta
Magnolia drzewiasta

Kalina białojagodowa
Kalina białojagodowa

Orzesznik pięciolistkowy
Orzesznik pięciolistkowy

Dąb niski
Dąb niski

Irga gronista
Irga groniasta

Orszelina szara
Orszelina szara

Guzikowiec zachodni
Guzikowiec zachodni

Jarząb sitkajski
Jarząb sitkajski

Stewarcja piłkowana
Stewarcja piłkowana

Symplokos wiechowaty
Symplokos wiechowaty

Klon jesionolistny 'Winter Lightning'
Klon jesionolistny 'Winter Lightning'

Wiewiórka w arboretum
Wiewiórka w arboretum