Nalewki

Rzadkości dendrologiczne

poniedziałek, 28 marca 2022

Mamutowiec olbrzymi przy zamku Książ

Mamutowiec olbrzymi (Sequoiadendron giganteum) to rzadkość w Polsce. Myślę, że liczba dużych okazów tych drzew u nas zamyka się w kilkudziesięciu sztukach. To drzewo nie przetrzymuje naszych mroźnych zim. Większość okazów rośnie w pasie zachodniej części kraju, gdzie klimat jest łagodniejszy. 

Takim przykładem drzewa mamutowca, które nie wytrzymało naszych ostrych zim jest olbrzymi okaz z arboretum w Glinnej. Kluczowa była bardzo surowa zima na przełomie 1986/87, kiedy temperatura spadła do -300 C. Korzenie drzewa dodatkowo były silnie zainfekowane przez opieńkę miodową, co miało duży wpływ na osłabienie jego żywotności i wymarznięcie drzewa. Mamutowiec ten miał 142 cm pierśnicy i 40 m wysokości.Wow, nieprawdaż?

Mamutowiec olbrzymi występuje na zachodnich stokach gór Sierra Nevada w Kalifornii, na wysokościach od 900 do 2670 m n. p. m.. Mamutowce dożywają wieku nawet 3500 lat. Gigantyczne okazy osiągają tam do 100 metrów wysokości i średnicy pnia do 9 metrów. W Kalifornii, w Parku Narodowym Sekwoi, pozostały ślady po pniach drzew ściętych w XIX wieku o średnicy 12 metrów i szacowanej wysokości 135 metrów! Do Europy mamutowca sprowadzono w 1852-1853 roku.

Największy mamutowiec olbrzymi w Polsce

Aktualnie największy mamutowiec olbrzymi w Polsce rośnie w Brwicach (gm. Chojna, województwo zachodniopomorskie, powiat gryfiński). Prawie wszystkie wiekowe mamutowce w Polsce uprawiane od 1858 roku (przykład z arboretum w Kórniku) zmarzły podczas surowych zim 1928/29 i 1939/40 lub jeszcze wcześniej. Pozostało tylko jedno drzewo właśnie w Brwiach koło Chojny, które w wieku ponad 125 lat ma 110 cm pierśnicy i 28 metrów wysokości (zasadzone było prawdopodobnie w 1895 roku ). W Polsce rośnie natomiast co najmniej kilkanaście drzew posadzonych po 1950 roku. Między innymi są to mamutowce w Gdańsku Oliwie, Wojsławicach, Przelewicach i Książu.

Mamutowiec przed zamkiem Książ

Dziś pokażę, jak piękny okaz mamutowca rośnie przy zamku Książ w Wałbrzychu. Tak naprawdę rosną tam 2 drzewa, aczkolwiek do jednego z nich jest łatwiejszy dostęp. Wspólną cechą obu tych mamutowców jest posiadanie dolnych gałęzi. Gałęzie rosną od samej ziemi. Zarówno mamutowiec w Glinnej, jak i olbrzym z Brwic nie posiadają/nie posiadały dolnych gałęzi. Obserwacja igieł była bardzo utrudniona. Tu jest inaczej i możemy z bliska podziwiać igły tego drzewa. Szyszek nie stwierdziłem podczas marcowej wycieczki.

Większy z mamutowców - ten na dziedzińcu zamku - ma  250 cm obwodu i wysokość 20 metrów. Drugi rosnący przy murach ma obwód 192 cm i wysokość około 18 metrów. Oba mają nieco ponad 40 lat. Posiadają piękny, dostojny, stożkowy pokrój. Szkoda tylko, że przechadzający się tam turyści nie zdają sobie sprawy z jaką egzotyką mają do czynienia. Drzewo jest oznaczone tabliczką, ale kto wie w ogóle o co chodzi? Szkoda.

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

Mamutowiec olbrzymi

6 komentarzy:

  1. Bardzo ciekawy wpis. Nie wiedziałem zbyt wiele na ten temat.

    OdpowiedzUsuń
  2. No ja jedyny okaz który widziałem mam obok łódzkiej palmiarni. Ale można go oglądać tylko jak jest ciepło i otwarte są drzwi na zewnątrz. To niby część parku Żródliska, ale ogrodzona dodatkowo i dostępna tylko przez palmiarnię. Drzewo nie jest duże, ale jest! I to w środkowej Polsce gdzie w zimę jest sucho i mroźno. Teren jest mały, ale rosną tam ciekawe drzewa jak na przykład dawidia chińska czy cunningamia. Warto to obejrzeć.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A w jakich terminach jest ta łódzka palmiarnia otwarta? Miewa szyszki ten mamutowiec z Łodzi?

      Usuń
    2. Palmiarnia czynna od wtorku do niedzieli w godzinach 9.00 - 16.00
      Ale jak mówiłem to wyjście na zewnątrz otwierają chyba w maju dopiero. Myślę że najlepiej tam zadzwonić i się upewnić przed wizytą.
      A co do szyszek to zupełnie już nie pamiętam, ale raczej zdaje mi się że drzewo jeszcze za młode jest. Na pewno sprawdzę w tym roku jak to jest z tymi szyszkami :)

      Usuń
  3. Każdy Twój artykuł jest po prostu świetny.

    OdpowiedzUsuń