Topole w Polsce - przegląd i charakterystyka

Pod koniec zeszłego roku byłem na wykładzie mgr. Mateusza Korbika "Topole w Polsce - przegląd i charakterystyka". Wyśmienita prezentacja na podstawie pracy magisterskiej Pana Mateusza, która dotyczyła najczęściej spotykanych w Polsce topól, wskazania ich i scharakteryzowania. Co interesujące powstaje książka, która będzie zawierać szczegółową charakterystykę około 50 taksonów spotykanych w Polsce (wzbogacona będzie o ryciny i zdjęcia, tabele etc.). Tam zostanie zawarte wszystko, co niezbędne, żeby już nigdy nie było problemu z identyfikacją topól. Ja sam nie mogę się doczekać tej książki, bo moim zdaniem topole są najtrudniej rozpoznawalnymi drzewami. Jak ją zdobędę to recenzja murowana. No i topole zaczną się częściej pojawiać na tym blogu.

Uwaga na trujące drzewa i krzewy w ogrodzie

O bardzo niebezpiecznym zdarzeniu poinformował dziś portal TVN24.pl (https://fakty.tvn24.pl/ogladaj-online,60/trujace-rosliny-zagrozenie-dla-dzieci,1024494.html). Chodzi o zatrucie chłopca nasionami złotokapu. To pięknie kwitnące drzewko ma trujące nasiona. Jak potwierdzają lekarze - już jedno ziarenko wystarczy, aby spowodować zgon małego dziecka. Niestety to co piękne może być trujące. Warto wiedzieć, czy posiadamy w ogrodzie i okolicy takie trujące drzewka i ostrzec dzieci, by nic nie zrywały i nie brały do buzi. Czasami nawet wystarczy dotyk i już można się poparzyć. Warto zatem znać dokładnie rośliny trujące i umieć je rozpoznać.

Złotokap - nasiona

Leszczyna pospolita 'Heterophylla'

Dość ciekawie wygląda strzępolistna odmiana leszczyny, czyli orzecha laskowego. Jej liście zupełnie nie przypominają tych leszczynowych. Ba, moim zdaniem, spotykając to drzewko (a częściej krzew do 5 metrów wysokości, mocno rozrastający się na boki) będziemy przekonani, że spotkaliśmy jakiś mało znany gatunek. Ja miałem to szczęście, że mój krzew obsypany był owocami. I były to orzechy przypominające te laskowe więc miałem pewność, że to jakaś leszczyna.

Leszczyna pospolita 'Heterophylla' ma węższe, ale pierzasto powcinane liście z ostrymi, piłkowanymi klapami. Czasami liście dość długie, dłuższe niż szersze. Nie tak intensywnie zielone, jak u typowego przedstawiciela gatunku. Zarówno liście, jak i młode gałązki delikatnie, acz widocznie owłosione. Starsze gałęzie typowe dla gatunku. Owoce bardzo podobne do klasycznych orzechów laskowych, zarówno formą, jak i kolorystyką.

Literatura podaje, że można ją spotkać w lasach i parkach. Ja przyznam się szczere widziałem ją raz w parku w Łęczycy. Widzieliście ją w okolicy? Wygląda ciekawie i może być super zagadką dla gości ogrodu, co to jest za roślina?

Kasztanowiec drobnokwiatowy kwitnie latem

Byłem z zeszłym tygodniu w pięknym parku w Żelazowej Woli pełniącym rolę muzeum - z dworkiem będącym symbolicznym miejscem narodzin Fryderyka Chopina. Przez niektórych ten park zaliczany jest do arboretów. Zrobię osobny wpis na ten temat, bo miejsce jest warte nagłaśniania i odwiedzania. Można tam obejrzeć ponad 300 taksonów drzew i krzewów, a wiele z nich to rzadkości w naszym klimacie.

W czasie tego spaceru natknąłem się na kwitnącego kasztanowca drobnokwiatowego. To bardzo wyjątkowy kasztanowiec. Wyjątkowy i zupełnie inny od tych znanych nam i spotykanych w parkach. Z kasztanowca typowego dla naszych oczu ma tylko podobne liście. Jeśli chodzi o kwiatostany to są to specyficzne, długie, sterczące i wąskie wiechy. Potrafią osiągnąć ze 30 centymetrów i posiadać do 100 kwiatów jedna! Kwiaty z białą koroną posiadają 4 do 5 wąskich płatków o długości 1 cm. Pręciki tego kasztanowca są kilka razy dłuższe od płatków i posiadają czerwone pylniki. Kolorystyka, jak u naszego kasztanowca białego ale kształt już zupełnie inny.

Glediczja z Łęczycy - pomnik przyrody

Nie często się zdarza, aby rzadkie u nas gatunki drzew były pomnikami przyrody. Dlatego zaskoczeniem dla mnie było spotkanie tak dużej glediczji trójcierniowej w Łęczycy przy kościele św. Andrzeja Apostoła. Pisze się, że obwód pomnikowej glediczji wynosi 250 cm, a wysokość drzewa 29 metrów. Najprawdopodobniej w pewnym okresie drzewo zostało uszkodzone przez wiatr i/albo przycięte, bo ewidentnie takiej wysokości obecnie nie osiąga. Ale i tak imponująco i zdrowo się prezentuje. Jeśli chodzi o szerokość to właśnie od 250 cm zaczyna się kryterium obwodu w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 grudnia 2017 roku w kontekście tego gatunku drzewa, aby uznać go pomnikiem przyrody.

Zakwitł roztrzeplin

W czasie wakacji uwielbiam ten moment, gdy już wszystkie drzewa w okolicy przekwitły, a na scenę w moim ogrodzie wchodzi roztrzeplin wiechowaty. Zakwita właśnie teraz - chociaż na południu Polski i w Czechach widywałem kwitnącego roztrzeplina już pod koniec czerwca. Podziwiać można jego duże, żółte wiechy. Czym drzewo starsze, tym pojawia ich się więcej. A co ważne, roztrzeplin zakwita już w kilka lat po posadzeniu. Amerykanie zwą go golden rain tree - drzewo złotego deszczu. I wcale się im nie dziwię. U mnie na razie kilkanaście wiech kwiatowych.

Jarząb ponawia kwitnienie

W tym tygodniu dostrzegłem, że mój jarząb dalekowschodni ponowił kwitnienie. Oczywiście kwiaty są tylko na kilku gałązkach i nie jest to obfite kwitnienie, jak na wiosnę, ale jednak jest. Ponowne kwitnienie często się zdarza wśród rodziny różowatych, a w tym jabłoniom, jarzębom czy głogom oraz innym rodzinom z przedstawicielami w postaci magnolii czy kasztanowców. Takie już ponowienia w poprzednich latach widziałem. Ale po raz pierwszy odnotowuje je w połowie lipca. Bardzo specyficzne zjawisko, o tak wczesnej porze. I ciekawy akcent w ogrodzie - kwiaty na tle owoców.

Arboretum w Rogowie - wycieczka w lipcu

Do arboretów i ogrodów botanicznych najczęściej jeździmy wiosną, gdy kwitną magnolie, lilaki czy róże, różaneczniki i azalie albo jesienią, gdy bajkowo przebarwiają się drzewa liściaste (najczęściej klony). Jednak myliłby się ten, kto sądzi, że w pozostałych okresach nie ma tam nic interesującego.

Postanowiłem to udowodnić i wybrałem się do arboretum w Rogowie w połowie lipca. W tym tygodniu wybrałem dzień ciepły i słoneczny, niemal bezwietrzny. Od razu poradzę - trzeba to zrobić z samego rana. Arboretum jest czynne 7-15 więc tuż po otwarciu już przekroczyłem furtkę tego parku - ogrodu. Dlaczego tak - tylko bardzo rano i wieczorem jest najlepsze światło do robienia zdjęć. W południe słońce grzeje tak mocno, że foty wychodzą jak prześwietlone. Poza tym upał nie sprzyja długim spacerom i fotografowaniu - grożą udar i odwodnienie. A żeby zrobić z 1000 zdjęć to trzeba spędzić ze 4 godziny. A to i tak nic na tak duży park.

Kwitnie magnolia sina

Jeśli myślicie, że magnolie już dawno przestały kwitnąć to błąd. Jest magnolia sina zwana magnolią wirginijską, która właśnie kwitnie. I nie chodzi mi o ponowne kwitnienie, które się zdarza u magnolii, ale bywa to bliżej sierpnia czy września. Magnolia sina kwitnienia nie powtarza. Magnolia sina (Magnolia virginiana) - może być gwiazdą ogrodu właśnie teraz w lipcu.

Magnolia sina pochodzi z wschodniego wybrzeża USA, gdzie osiąga nawet 25 metrów. Epitet gatunkowy virginiana pochodzi od stanu Wirginia, z którego dokładnie pochodzi. U nas osiąga 5 metrów wysokości, a częściej rośnie w formie krzaczastej i rozgałęzionej mocno na boki. Do Europy sprowadzona w 1688 roku - pierwszy introdukowany północnoamerykański gatunek magnolii.

Kwiaty delikatne, kremowe, początkowo o kształcie wysokich czarek, a następnie po otwarciu przypominają spodki. Kwiaty bardzo krótko utrzymują się na drzewie, ale samo kwitnienie trwa cały miesiąc. Na gałązkach można spotkać pąki kwiatowe, te już rozwinięte, jak i przekwitłe kwiaty. To ostatnia kwitnąca w sezonie ze znanych mi magnolii.

Z ciekawostek warto napisać, że niegdyś amerykańscy osadnicy wykorzystywali jego giętkie korzenie to tworzenia pułapek na bobry. Stąd nazywano go drzewem bobrowym. Wyobrażacie sobie takie zastosowanie magnolii?

Brzoza brodawkowata w lipcu - seria drzewa rodzime

Najczęściej przybliżam na blogu ciekawe gatunki i odmiany drzew i większych krzewów do naszych ogrodów i zadrzewień miejskich. Ale warto też pokazać te nasze rodzime, typowe, często spotykane drzewa. Stałych bywalców naszych parków, pól czy lasów. One też są warte pokazania. Też ładnie wyglądają. Też mają zastosowanie w ogrodach. No i koniecznie trzeba umieć je rozpoznać o każdej porze roku.

Dziś chciałem pokazać, jak wygląda brzezina latem - tak potocznie nazywa się najpopularniejszą z naszych brzóz - brzozę brodawkowatą. Oczywiście najszybciej rzuca się w oczy jej biała korowina, z wiekiem spękana z czarnymi fragmentami. Ładnie teraz widać, jak na średnich drzewach korowina się łuszczy i odchodzi pasami. Liście intensywnie zielone, romboidalne, średniej wielkości i podwójnie piłkowane. Im bliżej połowy lipca tym owoce brzozy - oskrzydlone orzeszki skupione w walcowate owocostany - zaczynają się rozpadać i rozsiewać nasionka. Powoli ten proces zaczyna już następować. Pod brzozą i w okolicy będzie pełno nasionek.