Orzech ajlantolistny

Orzech ajlantolistny to piękne drzewo. Z daleka przypomina bożodrzew - ze względu na niemal identyczne liście. Liście tego orzecha są ogromne - mają ok. metra długości. Orzech ajlantolistny ma też inną korowinę. Bardziej szarą i bruzdowaną. I jako typowy orzech jego owoce to orzechy wielkości orzechów orzecha włoskiego. Ale różniące się kształtem - nie są tak okrągłe i z jednej strony są zaostrzone. Dodatkowo są bardziej włoskowate, a zebrane są na długich szypułkach.

Do wczoraj nie miałem go w swojej kolekcji gatunków. Natknąłem się na niego w Warszawie przy ulicy Lindleya. Rzadko rośnie w naszych miastach.

Jesion wyniosły

Jesion wyniosły to najpopularniejszy u nas jesion. Rośnie niemal wszędzie - w parkach, na skwerach, na cmentarzach, przy ulicach wiodących do miast. Rzadkością jest natomiast w lasach.

Co ciekawe jesion towarzyszył ludziom od samego początku ich pojawienia się na Ziemi. Jest jednym z najstarszych drzew.

Niestety nie jest zbyt urodziwy. Ani kwiaty, ani korowina, ani owoce nie mają wiele piękna w sobie. Do tego osiąga duże rozmiary - nawet ponad 30 metrów wysokości. Świetnie nadaje się jako zapora przed silnymi wiatrami.

Buk pospolity 'Purpurea Tricolor'

Buk pospolity odmiany 'Purpurea Tricolor' to ciekawe drzewo. Niestety za wysokie do małych ogródków, bo rośnie nawet do 20 metrów wysokości. Uroku nadają mu liście. Są początkowo purpurowe z biało-różowym obrzeżem, a z wiekiem zielonkawe z biało-kremowym obrzeżem. Szczerze to na młodych drzewkach wygląda to ciekawiej. Poniżej zdjęcia dojrzałego już drzewa:

Owocuje porzeczkoagrest

Mój porzeczkoagrest dopiero w drugim roku po posadzeniu zaowocował. Ale warto było czekać. Owoce są imponujące. I duże i kształtne. Na razie jeszcze zielone. Teraz kilka słonecznych dni i nabiorą ciemnej barwy. Co ważne ich zbiór będzie prostszy - gałązki nie mają cierni, co w przypadku agrestu sprawia pewną trudność.

A jest o co walczyć: owoce zawierają witaminy C i A, cukry, kwasy organiczne, sole mineralne, antocyjany oraz pektyny.

Zauważyłem też że porzeczkoagrest jest bardziej odporny na ataki szkodników. Porzeczce czarnej i agrestowi nieźle robaki dobrały się do liści a porzeczkoagrest przetrwał niemal bez szkód.

Kwitną bożodrzewy

Bożodrzew należy do tych egzotycznych drzew dobrze radzących sobie w naszym klimacie, które bardzo późno kwitną. Koniec czerwca i początek lipca to czas, gdy dopiero wypuszczają pierwsze kwiaty. Kwiatuszki są niepozorne, żółto-zielone i zebrane w całkiem duże wiechy.

W tym roku obawiałem się, że dość mroźna zima narobiła szkód w bożodrzewach ale udało się i nie widać uszkodzeń. Nie wiem jak z młodszymi drzewkami - te które spotykam są już kilkudziesięcioletnie.

Dojrzewają owoce świdośliwy

Moja świdośliwa Ballerina zawiązała w tym sezonie pierwsze owoce. Z początku zielonkawe teraz mienią się o odcieniach jasnej czerwieni i pomarańczowego. Powolutku zaczynają dojrzewać i czerwienieją. Ciekaw jestem czy osiągną barwę różowo-fioletową?

Niestety owoców jest jeszcze za mało aby myśleć o przetworach czy nalewkach. Może za rok.

Przycinamy bzy (lilaki)

Bzy (czyli lilaki) już przekwitły. Pozostawiły po sobie dość brzydkie, poschnięte brązowe kwiatostany. Jeśli chcemy aby nasze drzewka za rok ponownie obficie i ślicznie zakwitły to powinniśmy je powycinać. Nie należy dopuścić do rozwoju owoców i nasion. Jeśli tak się stanie to roślina spożytkuje dużo energii na ten cel. Lepiej aby poświęciła ją na przyszłoroczne kwitnienie.

Podobnie powinniśmy wycinać wszystkie odrosty korzeniowe lilaków. Szpecą drzewko i również zabierają dużo cennej energii.

Ja pozostawiłem kilka przekwitłych kwiatostanów. Chcę zebrać nasiona i sprawdzić, jak wpłynie to na jakość kwiatów za rok.

Jodła Arnolda

Najbardziej popularne jodły u nas to jodła pospolita, jodła koreańska, jodła kaukaska i jodła Veitcha. Inne trafiają się rzadziej.

Dziś przedstawię jodłę Arnolda. Jest ona mieszańcem jodły koreańskiej i jodły Veitcha. Cechuje ją bujniejszy niż u jodły koreańskiej wzrost i regularny cylindryczny pokrój. Igły są nieco jaśniejszej barwy. Kwitnie na przełomie kwietnia i maja. Pierwsze szyszki mają kolor od zielonkawego do fioletowawego. Wszelkie opisy wskazują, że już bardzo młode drzewka wytwarzają szyszki. Moja ma z 5 lat i szyszek nie doświadczyłem jeszcze. Być może to kwestia mało zacisznego stanowiska nastawionego na silne wiatry i mrozy.

Dość późno rusza z wiosenną wegetacją. W połowie maja pojawiają się dopiero nowe pędy. W czerwcu gałązki wyglądają niesamowicie: intensywnie zielone igły mają białawy nalot od spodniej strony. Do małych ogródków przydomowych idealna.

Krzewuszka Nana Variegata

W tym roku nabyłem kolejną krzewuszkę. Tym razem w formie krzewu - odmianę Nana Variegata. Poprzednia rośnie jako drzewko, dość ładnie przezimowała i wspaniale zakwitła na czerwono.

Krzewuszka Nana Variegata ma kwiaty biało-różowe, białawe na zewnątrz a różowe wewnątrz dzwonkowatych kwiatów. Odmiana ta ma jeszcze jedną zaletę - liście. Nieco mniejsze niż u tradycyjnej krzewuszki, bardziej owalne, jasnozielone z żółto-kremowymi plamkami na brzegach. Co najważniejsze długo kwitnie i nie ma większych wymagań stanowiskowych czy glebowych.

Niedojrzałe owoce morwy

Owoce morwy przechodzą w czasie rozwoju niezwykłą przemianę barw. Od zielonych po kremowe, czerwone aż dojrzeją i staną się zupełnie czarne. Aktualnie morwy są w fazie zielonej. Owoce dopiero za kilka tygodni będą zdatne do spożycia.

Kruszyna pospolita

Czasami tak bywa, że jak czegoś jest dużo to się tego nie zauważa. Tak było w mojej pasji z kruszyną. Kruszyna to małe drzewo, bardzo częste w naszych lasach. Mi do tego weekendu nie udało się jej spotkać. Aż tu spacerek niedzielny i okazuje się że rośnie w moim Żyrardowie.

Kruszyna jest pod częściową ochroną. Ochrona została wprowadzona celem zabezpieczenia jej przed wyginięciem z powodu intensywnego pozyskiwania kory do celów leczniczych. Wyciąg z kory działa przeczyszczająco, pobudza perystaltykę jelit - ma zastosowanie przy ciężkich zaparciach.

Nazwa pochodzi od kruchych i łatwo łamliwych gałązek. Nie posiada ani ładnych kwiatów ani ciekawych owoców. Raczej nie do ogródków.

Drzewa świadkami kosmicznych wydarzeń

Na początku czerwca w Nature ukazał się ciekawy i intrygujący artykuł na temat promieniowania kosmicznego odkrytego w drzewach - japońskich cedrach, a pochodzącego z 774 i 775 roku n.e. Z analiz dwóch bardzo starych drzew wynika, że w tych latach w przyrodzie gwałtownie wzrosło stężenie jednego z izotopów węgla, C-14.

Nieco ponad 1200 lat temu nasza planeta została trafiona przez niezwykle intensywną dawkę energii promieniotwórczej. Ostateczna przyczyna jak dotąd jest nieznana. A przyczyną tego zjawiska mogło być na przykład silne promieniowanie kosmiczne.

Ziemia jest stale bombardowana z przestrzeni kosmicznej różnymi cząstkami elementarnymi. Duża ich część wpada w stratosferę Ziemi i tam reaguje z azotem i tlenem. W efekcie powstają nowe cząsteczki, m.in. węgiel C-14, który dostaje się do biosfery. Drzewa wykorzystują go podczas fotosyntezy, wbudowując w swoje tkanki. Naukowiec dysponujący odpowiednimi narzędziami umie określić, kiedy dane drzewo wbudowało w swoje komórki wyjątkowo dużo konkretnego izotopu.

Fusa Miyake z Uniwersytetu Nagoi i jego współpracownicy badali dwa bardzo stare, japońskie cedry. Okazało się, że między 774 a 775 rokiem stężenie C-14 w drewnie wzrosło o ok. 1,2 proc. To niby niewiele, ale wyraźnie więcej niż 0,05-procentowa norma wahań stężenia tego izotopu w pozostałych latach.

Naukowcy zastanawiali się, co było przyczyną przyrostu C-14 w przyrodzie. Jednym ze źródeł promieni kosmicznych jest nasze Słońce. Jego aktywność zmienia się w ramach 11-letnich cykli. Naszej najbliższej gwieździe zdarzają się też okresowe, mniej regularne napady aktywności, którym towarzyszą rozbłyski słoneczne, czyli nagłe wydzielenie w atmosferze Słońca ogromnych ilości energii. Profesor Miyake i jego zespół uważają jednak, że to nie cykle Słońca były przyczynami wzrostu emisji promieniowania kosmicznego w latach 774-775. Byłyby znacznie silniejsze, niż te, które znamy obecnie.

Źródłem promieniowania może być też supernowa, czyli eksplozja gwiazdy, której towarzyszy emisja promieniowania gamma. Na jakiś czas taki obiekt staje się bardzo jasny, po czym stopniowo stygnie, ale pozostałość wybuchu jest widoczna jeszcze przez tysiąclecia. Autorzy publikacji zwracają jednak uwagę, że nie wiadomo o żadnym podobnym udokumentowanym zjawisku, do którego mogłoby dojść w VIII wieku. Z badań promieniowania kosmicznego wynika, że w latach 774 i 775 do Ziemi mogło już dotrzeć światło dwóch stosunkowo nieodległych supernowych. Znajdują się one jednak zbyt daleko - albo nie są na tyle silne - by zapewnić taki wzrost C-14 na naszej planecie.

- Obecna wiedza nie pozwala nam ustalić, skąd się to wzięło - przyznaje Miyake. - Możemy jednak powiedzieć, że w naszym środowisku kosmicznym, w roku 775 nastąpiło jakieś skrajnie silne energetyczne zjawisko, choć raczej nie rozbłyski słoneczne ani supernowa - dodaje.

Badania drzew już wcześniej nasuwały podejrzenia na temat jakiegoś kosmicznego wydarzenia, które nastąpiło mniej więcej w połowie VIII w. Naukowcy z brytyjskiego Queen's University Belfast, również badający drzewa, także znaleźli sygnały świadczące o wzroście stężenia C-14 - przypomina serwis New Scientist. Ich wyniki wkrótce zostaną opublikowane. Dalsze badania zapowiadają też autorzy publikacji w Nature, m.in. analizy pod kątem obecności dawnych śladów izotopów berylu i związków azotu. Natomiast w historycznych dokumentach sprzed 1237 lat będą szukali wzmianek na temat tajemniczych rozbłysków na niebie.

Stare drzewa to czasami jedyni świadkowie historii. Co sądzicie o tym wykrytym  promieniowaniu?

Jaśminowiec a jaśmin

Ten kwitnący krzew można wyczuć z daleka. Jego zapach to chyba jeden z najintensywniejszych zapachów naszych krzewów. Z powodzeniem konkuruje z charakterystycznym i mocnym zapachem oliwnika wąskolistnego.

Jaśminowiec wonny - jedyny występujący w Polsce gatunek często błędnie nazywany jest jaśminem. A jaśmin to egzotyczna roślina jeszcze piękniej pachnąca. Jaśmin to pole do popisu dla koncernów kosmetycznych. Powstaje wiele produktów o tym zapachu: perfumy, balsamy, żele pod prysznic, szampony do mycia włosów...

Tysiące kwiatów trzmieliny Hamiltona

W tym roku trzmielina Hamiltona zakwitła mi megaobficie. Mimo, że kwiatuszki są wielości kilku milimetrów to przy tysiącach sztuk widok był powalający. Zresztą sami zobaczcie.











To kolejny powód aby mieć trzmielinę w ogródku.

Młode liście platana

Młody platan mnie kiedyś bardzo zmylił. Sądziłem, że to zupełnie inne drzewo. Okazuje się, że kilkuletnie platany mają inne liście niż wiekowe drzewa. Podobnie jest z pierwszymi liśćmi na wiosnę. Liście są żółtawe, klapy mało widoczne. Całość jakby ściśnięta wszerz.